Kalendarium, 1 stycznia
  

1 stycznia


Kalendarium dnia 1 stycznia.


Nowa miara czasu Juliusza Cezara

Poczatkowo rok dzielono na 10 miesiecy, a nastepnie jako podstawe obliczen wybrano fazy ksiezyca. Rok dzielono wówczas na 365 dni i 12 miesiecy. Ze wzgledu na niezgodnosc roku ksiezycowego z rokiem slonecznym Juliusz Cezar w 46 r. p.n.e. wprowadzil nowy podzial czasu, oparty na roku slonecznym. Obowiazywal wtedy cykl czteroletni, w którym trzy kolejne lata mialy po 365 dni, a czwarty czyli przestepny, liczyl 366 dni. Wprowadzono tez miesiace liczace 30 i 31 dni, a róznice w czasie wyrównywano w lutym.

Zygmunt I Stary

Zygmunt I Stary (1467-1548), król Polski. Urodzil sie w Kozienicach, jako najmlodszy syn Kazimierza Jagiellonczyka i Elzbiety Rakuszanki. Byl on królem rozumnym i wywazonym. Umocnil Polske w rywalizacji z Habsburgami i doprowadzil do sekularyzacji pruskiej linii zakonu krzyzackiego. Za rzadów Zygmunta Starego zmienil sie tez wyglad Wawelu. Dwór krakowski stal sie wówczas jednym z centrów dyplomacji europejskiej.

Wojciech Kossak

Wojciech Kossak (1857-1942), wybitny polski malarz batalista. Specjalizowal sie w malarstwie batalistycznym i portretowym. Malowal konie i sceny rodzajowe, pisal równiez pamietniki i listy. Dzialal tez na dworze cesarza Niemiec Wilhelma II, a takze cesarza Austro-Wegier Franciszka Józefa I. Kontynuatorem tradycji w rodzinie byl jego syn Jerzy Kossak, a talent literacki odziedziczyly po ojcu jego obie córki, Maria Pawlikowska-Jasnorzewska i Magdalena Samozwaniec.

baron Pierre de Coubertin

 
 
Baron Pierre de Coubertin (1863-1937), twórca idei nowozytnych igrzysk olimpijskich. W Paryzu w 1894 roku doprowadzil do utworzenia Miedzynarodowego Komitetu Olimpijskiego, który w Atenach zorganizowal pierwsze nowozytne igrzyska olimpijskie. W 1896-1925 roku stal na czele MKOl, a nastepnie otrzymal tytul honorowego prezydenta komitetu. Zdobyl zloty medal olimpijski w dziedzinie literatury za "Ode do sportu". Twórca ideowych podstaw nowozytnego olimpizmu, pisal tez na temat wychowawczej i kulturotwórczej roli sportu.

Rzym ogloszono stolica Wloch

Procesowi jednoczenia pojedynczych panstewek Pólwyspu Apeninskiego w jedno panstwo towarzyszyly spory polityczne, a równiez walki z Austria, która to niechetnie rezygnowala z kontroli nad tym obszarem. W 1870 roku zjednoczenie stalo sie faktem, a 1 stycznia 1871 roku, po likwidacji Panstwa Koscielnego, Rzym zostal stolica Królestwa Wloskiego.

W Wolnym Miescie Gdansku otwarto polski urzad pocztowy

W 1919 roku utworzono Wolne Miasto Gdansk, a 1 stycznia 1925 roku otwarto w Gdansku polski urzad pocztowy. 1 wrzesnia 1939 roku, polscy pocztowcy z tego urzedu stawili zbrojny opór oddzialom niemieckim. Po zdobyciu placówki przez Niemców jej obroncy zostali aresztowani i straceni na gdanskiej Zaspie. Po wojnie powstal film pt. "Wolne miasto", opowiadajacy wlasnie o obronie poczty w Gdansku.

Podpisanie Deklaracji Narodów Zjednoczonych

1 stycznia 1942 roku w Waszyngtonie podpisano Deklaracje Narodów Zjednoczonych, ktora po zakonczeniu II wojny swiatowej zapewnilaby spokój i bezpieczenstwo w swiecie. Cztery lata pózniej w Londynie otwarto pierwsza sesje Zgromadzenia Ogólnego Organizacji Narodów Zjednoczonych.

Wprowadzenie euro

Po II wojnie swiatowej udalo sie doprowadzic do zaciesnienia wspólpracy miedzy krajami. Jednym z etapów tego procesu bylo utworzenie w 1957 roku EWG, a w 1993 roku do Unii Europejskiej, która dzis ma decydujacy wplyw na funkcjonowanie wiekszosci krajów Europy Zachodniej. 1 stycznia 1999 roku wprowadzono wspólna walute euro.

Przywrócenie dwustopniowego podzialu administracyjnego Polski

Podzial administracyjny w Polsce zmienial sie kilkakrotnie. W 1975 roku zostaly zlikwidowane powiaty, a kraj zostal podzielony na 49 województw. Od 1 stycznia 1999 roku obowiazuje nowy podzial administracyjny panstwa. Utworzono 16 województw o nazwach nawiazujacych do nazw regionów i przywrócono powiaty. Na czele województwa stoi wojewoda, a na czele powiatu starosta.