Kalendarium, 17 stycznia
  

17 stycznia


Kalendarium dnia 17 stycznia.


Stanislaw August Poniatowski

Stanislaw August Poniatowski (1732-1798), król Polski. Czlowiek o wielkiej kulturze osobistej, gleboko wyksztalcony, zorientowany w realiach polityki. W okresie pokoju doskonaly wladca, jednak przypadly mu w udziale czasy wyjatkowo niespokojne. Jego zwiazek z Katarzyna, carowa Rosji, zapewnil mu korone, ale tez zagwarantowal nienawisc srodowisk patriotycznych. Ten tragiczny monarcha jest dzis obiektem nie rozstrzygnietych dyskusji.

Pedro Calderón de la Barca

 
 
Pedro Calderón de la Barca (1600-1681), dramatopisarz i poeta hiszpanskiego baroku. Autor okolo 120 sztuk scenicznych. Napisal on m.in. "Alkada z Zalamei", "Lekarza swego honoru", "Ksiecia niezlomnego". Uwazany za najwybitniejszego przedstawiciela baroku w teatrze europejskim.

Koronacja króla Jana Kazimierza

Jan Kazimierz Waza (1609-1672), król Polski. Dzielny zolnierz, kardynal. Po smierci brata, Wladyslawa IV, 6 listopada 1648 roku zostal wybrany królem Polski. Trafil swymi rzadami na lata ciaglych wojen. Znekany abdykowal w 1668 roku i wyjechal do Francji. Zmarl cztery lata pózniej. Dzis spoczywa na Wawelu, a jego serce znajduje sie w Paryzu.

Benjamin Franklin

Benjamin Franklin (1706- 1790), fizyk, polityk amerykanski. Byl jednym z sygnatariuszy traktatu pokojowego miedzy nowo powstalym panstwem i Wielka Brytania, a takze wspólautorem "Deklaracji niepodleglosci Stanów Zjednoczonych". Zajmowal sie elektrycznoscia, wynalazl piorunochron, ale takze soczewke dwuogniskowa.

Berlin ustanowiony stolica Prus

W styczniu 1701 roku odbyla sie koronacja pierwszego króla Prus, Fryderyka I. A w 1709 roku Fryderyk I wyznaczyl Berlin na stolice Prus. Odtad Berlin stal sie szybko rosnacy w sile i znaczenie metropolia, w której zaczely zapadac decyzje o losach kontynentu.

Ludwik Mieroslawski

Ludwik Mieroslawski (1814-1878), dzialacz polityczny. Byl dowódca, powstancem, teoretykiem wojskowym. General, który nie wygral zadnej wojny, pisarz wojskowy, utalentowany paszkwilant, wynalazca i hochsztapler. Uczestniczyl w powstaniu listopadowym, w walkach Wiosny ludów w Wielkopolsce, Badenii i Palatynacie, pierwszy dowódca w powstaniu styczniowym.

August Weismann

August Weismann (1834-1915), zoolog niemiecki, profesor uniwersytetu we Fryburgu. Zasugerowal, ze chromosomy sa nosnikami informacji genetycznej i opracowal teorie ciaglosci plazmy zarodkowej, która to mówi, ze pewna czesc organizmu przezywa z pokolenia na pokolenie.

Al Capone

Al Capone (1899-1947), gangster amerykanski. Uwazany za twórce potegi mafijnej w USA. Wzbogacil sie, wykorzystujac sytuacje Wielkiego Kryzysu i prohibicje w Stanach Zjednoczonych. Byl szefem zorganizowanej przestepczosci w Chicago, jego dochody szacowano na 30 milionów dolarów rocznie. Mial równiez na koncie liczne zbrodnie, których nie udalo mu sie udowodnic. Osadzony dopiero w 1931 roku za uchylanie sie od placenia podatków.

Pierwszy rejs atomowego okretu podwodnego

Od stycznia 1955 roku jednostki plywjace, dzieki napedowi nuklearnemu mogly o wiele dluzej niz dotychczas przebywac w zanurzeniu i uzyskac ogromny zasieg dzialania. Pierwszym takim okretem o napedzie atomowym byl USS "Nautilus", nalezacy do marynarki wojennej Stanów Zjednoczonych. W 1958 roku jako pierwszy przeplynal pod biegunem pólnocnym.

"Ziemia obiecana"

"Ziemia obiecana" Wladyslawa Reymonta jest powiescia opisujaca prawde o zyciu w kapitalistycznej Lodzi i metody lamania ludzkich charakterów w pogoni za pieniadzem. W 1975 roku odbyla sie premiera filmu Andrzeja Wajdy "Ziemia obiecana". Glówne role w tym filmie zagrali Daniel Olbrychski, Andrzej Seweryn, Wojciech Pszoniak, a muzyke napisal Wojciech Kilar.