Kalendarium, 22 stycznia
  

22 stycznia


Kalendarium dnia 22 stycznia.


Wybuch powstania styczniowego

Od 22 stycznia 1863 roku do jesieni nastepnego roku, trwalo powstanie styczniowe przeciwko Rosji. Rozpoczete w Warszawie, objelo Królestwo Polski, Litwe, Bialorus i Ukraine. Walki powstancze toczyly sie glównie w lasach i malych miejscowosciach. Byly to najdluzej trwajace, najbardziej efektywne walki z naszych zrywów niepodleglosciowych.

Francis Bacon

Francis Bacon (1561-1626), polityk i filozof angielski. Byl angielskim mazem stanu i generalnym prokuratorem królewskim. W filozofii reprezentowal empiryzm i materializm. Jego glówne dziela to "Novum Organum", "Nowa Atlantyda" i "Eseje". Okreslano go jako "najmadrzejszego, najinteligentniejszego i najwiekszego drania rodzaju ludzkiego". Musial odejsc ze stanowiska kanclerza, oskarzony o korupcje.

André Marie Ampère

André Marie Ampère (1775-1836), fizyk francuski. Profesor Szkoly Politechnicznej w Paryzu. Analizowal zwiazki miedzy sila magnetyczna i natezeniem pradu elektrycznego. Zbudowal prototyp galwanometru, opracowal regule kierunkowa, byl twórca podstaw wspólczesnej elektrodynamiki. To od jego nazwiska pochodzi nazwa jednostki natezenia pradu "amper".

Johann Friedrich Blumenbach

Johann Friedrich Blumenbach (1752-1840), przyrodnik i lekarz niemiecki. Pracowal nad okresleniem cech róznych ras ludzkich. Wprowadzil on do klasyfikacji rase kaukaska i mongolska. Uwazany za ojca antroposkopii na podstawie rysunków, przedstawiajacych jakosciowe cechy ludzi np. profile twarzy oraz porównan np. barwy oczu. Podal równiez definicje antropologii jako nauki. Zajmowal sie on takze fizjologia i anatomia.

August Strindberg

August Strindberg (1849-1912, dramatopisarz szwedzki. "Panna Julia", "Ojciec", "Do Damaszku", "Eryk XIV", "Gra snów" to tytuly dziel szwedzkiego dramaturga. W swojej twórczosci zajmowal sie sprawami roli plci w zyciu spoleczenstwa. Trudne dziecinstwo oraz burzliwe zycie osobiste i malzenskie tego pisarza to doswiadczenia opisane w powiesc "Syn sluzacej". Oprócz dramatów, pisal wiersze, eseje i reportaze.

"Krwawa Niedziela" w Petersburgu

W styczniu 1905 roku w Petersburgu doszlo do wybuchu demonstracji, na czele której stal prawoslawny pop Gieorgij Hapon (agent tajnej policji). Celem byla poprawa losu ubozszych warstw spoleczenstwa. Wojsko otworzylo ogien do demonstrantów, zginelo wówczas ok. 70 osób, rannych bylo ok. 300.

Lew Dawidowicz Landau

Lew Dawidowicz Landau (1908-1968), rosyjski fizyk teoretyczny. W 1962 roku otrzymal on Nagrode Nobla za teorie dotyczaca materii skondensowanej, wyjasniajaca wyjatkowe zdolnosci plynnego helu. Przewidzial on takze istnienie gwiazd neutronowych. Wiele nazw w fizyce pochodzi wlasnie od jego nazwiska, diamagnetyzm Landaua, czy tez poziomy Landaua w fizyce ciala stalego.

Krzysztof Kamil Baczynski

 
 
Krzysztof Kamil Baczynski (1921-1944), poeta. Twórca romantycznej poezji polskiej, podczas wojny sklanial ku katastrofizmowi. Zwiazany z konspiracyjnym pismem "Droga". W podziemiu wydal tomiki wierszy "Zamkniety echem", "Dwie milosci", posmiertnie ukazal sie wstrzasajacy tom wierszy "Spiew z pozogi". Polegl w czasie powstania warszawskiego jako zolnierz Armii Krajowej.

Zawarcie Traktatu Elizejskiego

W styczniu 1963 roku przywódca Wolnych Francuzów gen. Charles de Gaulle zawarl z rzadem kanclerza RFN Konradem Adenauerem tzw. Traktat Elizejski. Traktat otworzyl droge do porozumienia miedzy obydwoma panstwami, przewidywano wzajemne konsultacje na najwyzszym szczeblu w sprawie polityki zagranicznej. Otworzylo równiez droge calej Europie do ustalenia zgodnego wspóldzialania, ponad uprzedzeniami i konfliktami z przeszlosci.