Kalendarium, 5 stycznia
  

5 stycznia


Kalendarium dnia 5 stycznia.


Powolanie Rady Wzajemnej Pomocy Gospodarczej

W styczniu 1949 roku w Moskwie powolano Rade Wzajemnej Pomocy Gospodarczej, której zadaniem bylo stworzenie jednolitego systemu ekonomicznego panstw znajdujacych sie w radzieckiej strefie wplywów. W sklad jej weszly oprócz ZSRR i Polski, Rumunia, Wegry, NRD, Bulgaria, Czechoslowacja, Albania, Kuba i Mongolia. Statut RWPG zostal uchwalony na XII Sesji Rady w roku 1959. Glos decydujacy mial oczywiscie Zwiazek Radziecki. Rada wykorzystywana byla nie tylko do udzielania pomocy, lecz takze do nacisku ekonomicznego. RWPG oficjalnie zostala rozwiazana 28 czerwca 1991 roku.

Boleslaw Kedzierzawy

Boleslaw IV Kedzierzawy (ur. 1121 lub 1122), byl ksieciem Kujaw i Mazowsza. W 1146 roku objal wladze nad krajem. Prowadzil on wojny z bracmi, co przyczynilo sie do uzaleznienia go od cesarstwa i zmusilo do zawarcia traktatu w Krzyszkowie, który uczynil z Boleslawa lennika Fryderyka I Barbarossy.

Katarzyna Medycejska

Katarzyna Medycejska (1519-1589), królowa Francji. W wieku 14 lat zostala zona ksiecia Orleanu, pózniejszego króla Francji Henryka II. Z jej inicjatywy w 1572 roku doszlo do rzezi protestantów we Francji, tzw. nocy sw. Bartlomieja. Byla równiez mecenasem ludzi sztuki. Jej protekcja cieszyl sie slynny lekarz i jasnowidz Nostradamus. Przewidzial smierc jej meza po wypadku odniesionym w turnieju. Królowa zostala odsunieta od wladzy z chwila objecia tronu Francji przez jej syna, Henryka III Walezjusza.

Marcello Bacciarelli

Marcello Bacciarelli (1731-1818), wloski malarz epoki Oswiecenia. Od 1756 roku mieszkal i pracowal w Polsce jako nadworny malarz i doradca Stanislawa Augusta Poniatowskiego. Byl profesorem i dziekanem Królewskiego Uniwersytetu Warszawskiego, kierowal "malarnia" na Zamku Królewskim, niezrównany portrecista. Oprócz "Pocztu" w swym dorobk mial takze obrazy ilustrujace dzieje Polski, kompozycje o tematyce biblijnej i mitycznej oraz obrazy religijne.

Wladyslaw Podkowinski

Wladyslaw Podkowinski (1866-1895), polski malarz impresjonalista. Malowal barwne, rozswietlone pejzaze "Mokra Wies", kompozycje figuralne "Dzieci w ogrodzie, portrety oraz obrazy symboliczne, z których znany jest skandalizujacy "Szal", przedstawiajacy naga kobiete na rozszalalym koniu. Zmarl przedwczesnie, pochowano go na Cmentarzu Powazkowskim w Warszawie.

Anton Drexler zalozyl NSDAP

Anton Drexler (1884-1942), niemiecki polityk, zalozyl niemiecka partie nazistowska, Nationalsozialistische Deutsche Arbeiterpartei, czyli Narodowosocjalistyczna Niemiecka Partia Robotników NSDAP. W 1921 roku zostal on odsuniety od kierownictwa, a przywództwo objal Hitler. W procesie norymberskim partia NSDAP zostala uznana za organizacje przestepcza.

Zamach stanu plk. Mariana Januszajtisa

5 stycznia 1919 roku pulkownik Marian Januszajtis (1889-1973), dzialacz Stronnictwa Narodowego, próbowal dokonac prawicowego zamachu, z zamiarem obalenia rzadu Moraczewskiego. Jednak plan sie nie powiódl. Echa tych wydarzen znalazly sie w powiesci Juliusza Kadena-Bandrowskiego, "General Barcz". Nie poniósl konsekwencji, a w 1920 roku otrzymal stanowisko dowódcy 12 Dywizji Piechoty, pózniej przeszedl do pracy w administracji. Zmarl na emigracji w Anglii.

Umberto Eco

 
 
5 stycznia 1932 roku urodzil sie Umberto Eco wloski pisarz i filozof. Jego powiesci maja cechy dziela otwartego "Imie rózy", "Wahadlo Foucaulta" i "Wyspa dnia poprzedniego" to tylko niektóre tytuly dorobku wloskiego pisarza. Profesor uniwersytetu w Bolonii, wybitny teoretyk semiotyki, "Dzielo otwarte", autor felietonów "Zapiski na pudelku od zapalek", pelnych humoru i autoironii. Jean-Jacques Annaud zrealizowal film fabularny "Imie rózy" oparty na jego powiesci.

Wizyta ministra Józefa Becka w Berchtesgaden

Józef Beck (1894-1944), polski polityk, minister spraw zagranicznych. Na poczatku stycznia 1939 roku zlozyl wizyte kanclerzowi Niemiec Adolfowi Hitlerowi w jego siedzibie w Berchtesgaden. Hitler powtórzyl zadania dotyczace zgody na wlaczenie Wolnego Miasta Gdanska do Rzeszy i budowy eksterytorialnej autostrady w poprzek korytarza gdanskiego. Spelnienie tych propozycji bylo dla nas niemozliwe, gdyz ograniczyloby suwerennosc panstwa polskiego. Sprawa ta stala sie jednym z pretekstów rozpoczecia wojny przeciw Polsce.

W Warszawie utworzono Polska Partie Robotnicza

5 stycznia 1942 roku w Warszawie utworzono Polska Partie Robotnicza. Powolanie nowej organizacji komunistycznej mialo otworzyc droge do przejecia wladzy po wyzwoleniu spod okupacji hitlerowskiej. Na czele stal Marceli Nowotko oraz inni dzialacze, Boleslaw Molojec, Pawel Finder, Boleslaw Bierut i Wieslaw Gomulka. Podczas okupacji cecha PPR bylo nie odwolywanie sie do hasel komunistycznych, a koncentracja sie na walce z okupantem. W 1948 roku polaczyla sie z Polska Partia Socjalistyczna w Polska Zjednoczona Partie Robotnicza.

Pierwsza pielgrzymka papieza do Ziemi Swietej

5 stycznia 1964 roku odbyla sie pierwsza pielgrzymka do Ziemi Swietej. Papiez Pawel VI spotkal sie z Benedictosem patriarcha Jerozolimy pod Góra Oliwna w Izraelu. Bylo to pierwsze od pieciuset lat spotkanie glowy Kosciola rzymskokatolickiego z patriarcha Kosciola ortodoksyjnego.

Rekord predkosci samochodu napedzanego bateria sloneczna

5 stycznia 1991 roku w bazie lotniczej Richmond w Nowej Poludniowej Walii w Australii zostal ustanowiony rekord predkosci pojazdu napedzanego energia sloneczna. Samochód osiagnal wtedy predkosc 134,96 km/h a prowadzony byl przez Manfreda Hermana.