Tadeusz Kosciuszko

  Tadeusz Kosciuszko (1746-1817), polski bohater narodowy. Bral udzial w wojnie polsko-rosyjskiej w bitwach pod Zielencami i Dubienka, odnoszac sukces. Po przystapieniu króla do konfederacji targowickiej podal sie do dymisji i wyjechal z kraju. Wrócil do kraju i 24 marca 1794 roku oglosil na krakowskim rynku poczatek powstania narodowego. Jako dyktator insurekcji oglosil uniwersal polaniecki, w którym znosil poddanstwo chlopów, by pozyskac ich dla sprawy polskiej. Po zwycieskiej bitwie pod Raclawicami i bohaterskiej obronie Warszawy zostal pokonany pod Maciejowicami i ciezko ranny trafil do niewoli, skad zwolniono go dwa lata pózniej. Przebywal odtad na uchodzstwie, aktywnie uczestniczac w zyciu polskiej emigracji. Zmarl 15 kwietnia 1817 roku w Szwajcarii, a jego szczatki zlozono w 1819 roku na Wawelu.

Wprowadzenie kalendarza gregorianskiego

Papiez Grzegorz XIII powolal komisje, której zadaniem byla reforma kalendarza julianskiego i dostosowanie go do przebiegu roku slonecznego. Ustalenia komisji papieskiej, ogloszone 4 pazdziernika 1582 roku, polegaly na przesunieciu daty o 10 dni do przodu, dlatego za poczatek obowiazywania kalendarza gregorianskiego uznaje sie dzien 15 pazdziernika 1582 roku Nowy kalendarz nie zostal zaakceptowany przez kosciól prawoslawny. W Rosji wprowadzono go dopiero w 1918 roku.

Friedrich Nietzsche

Friedrich Nietzsche (1844-1900), filozof niemiecki polskiego pochodzenia. Poddal on krytyce religie i oparta na niej moralnosc, stwarzajac w zamian etyczny i poznawczy ideal "nadczlowieka", kierujacego sie "wola mocy" i samodoskonalenia, a przez to dazacego do wladzy i panowania. W zaleznosci od duchowej sily jednostki wyróznial moralnosc panów, którzy zmieniaja prawa i zasady, by sluzyly ich wlasnemu rozwojowi, oraz moralnosc niewolników, którzy sa jednostkami slabymi, wolacymi dostosowac sie do istniejacych regul. Pozostawil po sobie trwaly slad w kulturze europejskiej. Niektóre jego idee, w przeinaczonej i strywializowanej wersji, zostaly wykorzystane przez ideologów nazizmu, pózniej znalazly jednak wybitnych interpretatorów i zwolenników. Najslynniejsze jego prace to "Narodziny tragedii", "Ludzkie, arcyludzkie", "Tako rzecze Zaratustra", "Zmierzch bogów" i "Wola mocy".

Mata Hari

Mata Hari (1876-1917), slynna tancerka holenderska. Kariere zaczynala jako striptizerka i fotomodelka. Dzieki swojemu talentowi i odwaznemu wizerunkowi scenicznemu zostala uznana za symbol seksu. Po wybuchu I wojny swiatowej zostala zwerbowana przez francuski wywiad. Wycofywala sie ze sceny, stajac sie metresa wielu wplywowych postaci w róznych krajach. W lutym 1917 roku aresztowano ja we Francji pod zarzutem szpiegostwa na rzecz Niemiec i wytoczono jej pokazowy proces. Mimo ze proces nie potwierdzil jednoznacznie zarzutów oskarzenia, zostala skazana na smierc i rozstrzelana 15 pazdziernika 1917 roku.

Przystapienie Polski do ONZ

15 pazdziernika 1945 roku Polska jako piedziesiate pierwsze panstwo podpisala Karte Narodów Zjednoczonych, przyjeta 26 czerwca na miedzynarodowej konferencji w San Francisco. Ogloszenie tego dokumentu bylo ostatnim etapem procesu tworzenia Organizacji Narodów Zjednoczonych, rozpoczetego w 1942 roku podpisaniem Deklaracji Narodów Zjednoczonych.

Hermann Goering

Hermann Goering (1893-1946), jeden z przywódców hitlerowskich Niemiec, czlonek NSDAP. Bral udzial w przygotowaniu tzw. nocy dlugich nozy, wspólorganizator obozów koncentracyjnych i Gestapo. Odpowiedzialny za bombardowanie miast i ludnosci cywilnej. Pod koniec wojny próbowal przejac wladze w Niemczech i kontaktowac sie z aliantami, zostal aresztowany i skazany na smierc 15 pazdziernika 1946 roku. Na kilka godzin przed egzekucja, popelnil samobójstwo, zazywajac w celi trucizne.

Kryzys kubanski

15 pazdziernika 1962 roku amerykanski samolot zwiadowczy sfotografowal wyrzutnie rakietowe rozmieszczone w poblizu Hawany na Kubie. Okazalo sie, ze ZSRR umiescil na Kubie niemal 200 radzieckich wyrzutni rakietowych, a takze bombowce, mysliwce i wojsko. Prezydent USA John Kennedy wprowadzil calkowita blokade Kuby i zazadal od ZSRR usuniecia rakiet z wyspy. Tymczasem wladze radzieckie zaprzeczyly oswiadczeniom USA i domagaly sie zniesienia blokady. Po pelnych napiecia negocjacjach udalo sie przezwyciezyc impas i ZSRR wycofalo swoje sily z wyspy, a USA zlikwidowalo swoje wyrzutnie rakietowe w Turcji. Konflikt ten uswiadomil calemu swiatu, ze mocarstwa jadrowe w kazdej chwili moga doprowadzic do zaglady ludzkosci.

Michail Gorbaczow

Michail Gorbaczow, prezydent ZSRR, urodzil sie w 1931 roku. Jako przywódca panstwa radzieckiego prowadzil polityke odprezenia pod haslem "pieriestrojki i glasnosti". W 1989 roku zaakceptowal upadek komunizmu w krajach Europy Srodkowej. W 1990 roku zostal prezydentem Zwiazku Radzieckiego, rok pózniej utracil jednak wladze w wyniku zamachu stanu w Moskwie. Jako polityk otwarty na reformy, popierajacy zmiany w Europie i obierajacy w polityce droge pokojowa, zostal 15 pazdziernika 1990 roku uhonorowany pokojowa Nagroda Nobla.

Nelson Mandela

Nelson Mandela (1918-2013), murzynski przywódca polityczny. Lata 1962-1990 spedzil w wiezieniu, z którego wyszedl dzieki ówczesnemu prezydentowi RPA Friderikowi de Klerkowi. Stanal wkrótce na czele AKN i zostal uznany za duchowego przywódce ruchu na rzecz likwidacji apartheidu w RPA droga pokojowa. W wyniku rozmów z Mandela segregacja rasowa zostala urzedowo zniesiona w RPA przez prezydenta de Klerka w 1991 roku. Po pierwszych powszechnych wyborach w 1994 roku, w których zwyciezyl Mandela, nastapil rzeczywisty zmierzch tej polityki. 15 pazdziernika 1993 roku Mandela i de Klerk otrzymali wspólnie Pokojowa Nagrode Nobla.