Kalendarium, 14 listopada
  

14 listopada


Kalendarium dnia 14 listopada.


Leopold Staff

 
 
Leopold Staff (1878-1957), polski poeta, dramaturg i tlumacz. Poczatkowo bliski byl mu impresjonizm i symbolizm, pózniej stal sie piewca wartosci zycia codziennego, zblizajac sie ku problemom zycia spolecznego. Ze wzgledu na okresy, w jakich tworzyl, bywa nazywany poeta trzech pokolen. Opublikowal liczne tomiki poetyckich, m.in. "Sny o potedze", "Ptakom niebieskim", "Usmiechy godzin", "Ucho igielne" i "Wiklina". Zaliczany jest do najwybitniejszych liryków polskich XX wieku.

Robert Fulton

Robert Fulton (1765-1815), amerykanski pionier budowy statków parowych. W 1800 roku skonstruowal zanurzajacy sie na glebokosc 7,6 m okret podwodny o napedzie recznym (Nautilus), a w 1807 roku parowiec pasazerski (Clermont), który 150-milowa trase z Nowego Jorku do Albany pokonal 3-krotnie szybciej niz obslugujace dotychczas te trase zaglowce. Pózniej zbudowal jeszcze 18 parowców.

Claude Monet

Claude Monet (1840-1926), malarz francuski. Jego malarstwo opieralo sie na nieustannych studiach koloru i swiatla oraz ich wzajemnych stosunkach. W 1874 roku wystawil na wystawie u Nadara slynny obraz "Impresja - wschód slonca", od którego swoja nazwe wzial nowy kierunek w malarstwie. Byl autorem pejzazy i serii jednego motywu malowanego w róznym oswietleniu, np. "Dworzec St. Lazare", "Katedra w Rouen", "Nenufary".

Jerzy Putrament

Jerzy Putrament (1910-1986), pisarz polski. Byl podczas II wojny swiatowej czlonkiem Zwiazku Patriotów Polskich. Pózniej, oficerem politycznym Pierwszej Dywizji Piechoty im. T. Kosciuszki, po wojnie zas kontynuowal dzialalnosc pisarska. Jego twórczosc, pozostajaca w zgodzie z ideologia nowej wladzy, to powiesci "Rzeczywistosc", "Wrzesien", "Odyniec", "Malowierni". Stopniowo zaczal odchodzic od tej linii i w kolejnych utworach, w powiesci "Boldyn", podjal krytyke realiów arbitralnej wladzy. Byl równiez autorem obszernych wspomnien zatytulowanych "Pól wieku".

Zbombardowanie Coventry

14 listopada 1940 roku niemieckie bombowce zniszczyly polozone w srodkowej Anglii miasto Coventry. Niemcy skierowali nad nie 500 bombowców, które zrzucily 500t bomb i min lotniczych. W wyniku nalotu z 75 tys. budynków miasta pozostalo niecale 15 tys. Calkowicie zburzona zostala XIV-wieczna katedra, ucierpialo 27 przedsiebiorstw o znaczeniu strategicznym, w tym fabryki wytwarzajace silniki lotnicze. Ten nalot lotniczy mial byc odwetem za brytyjskie zbombardowanie Monachium.

Manuel de Falla

Manuel de Falla (1876-1946), kompozytor hiszpanski. Skomponowal wielkie balety w stylu andaluzyjskim, "Milosc czarodziejem", "Trójgraniasty kapelusz", ktore zostaly wystawione w Londynie z dekoracjami Pabla Picassa. Pisal utwory orkiestrowe, fortepianowe, kameralne, piesni, balety, opery. Skomponowal "Fuego Fatuo", "Noce w ogrodach Hiszpanii", "Kukielki mistrza Piotra".

Uklad o nienaruszalnosci granicy polsko-niemieckiej

14 listopada 1990 roku ministrowie spraw zagranicznych Rzeczypospolitej Polskiej Krzysztof Skubiszewski i Republiki Federalnej Niemiec Hans-Dietrich Genscher podpisali w Warszawie traktat, w którym obydwa panstwa potwierdzily istniejaca pomiedzy nimi granice, oglaszajac jednoczesnie, ze jest ona nienaruszalna zarówno teraz, jak i w przyszlosci. Ponadto oswiadczyli, ze zobowiazuja sie do bezwzglednego poszanowania wzajemnej suwerennosci i integralnosci terytorialnej. Uklad ten potwierdzil chec budowy dobrosasiedzkich stosunków polsko-niemieckich.

Adolf Rudnicki

Adolf Rudnicki (1912-1990), pisarz i eseista. Debiutowal glosna ksiazka "Szczury" opowiadajaca o kompleksach chlopca z prowincjonalnego miasteczka. Po wojnie w jego twórczosci zajmowaly doswiadczenia okupacyjne, w tym obraz martyrologii polskich Zydów "Szekspir", "Ucieczka z Jasnej Polany", "Narzeczony Beaty", "Wspólne zdjecie". Drugi wazny nurt w jego twórczosci stanowila proza psychologiczna z elementami milosno-erotycznymi "Niekochana", "Lato", "Pyl milosny", "Daniela naga". Pisal tez szkice i felietony, reportaze, eseje, refleksje wspomnieniowe.