Kalendarium, 20 listopada
  

20 listopada


Kalendarium dnia 20 listopada.


Stefan Zeromski

Stefan Zeromski (1864-1925), polski prozaik. Wspólpracowal z warszawskim "Glosem", byl bibliotekarzem w Muzeum Polskim w Raperswilu (Szwajcaria) i w warszawskiej Bibliotece Ordynacji Zamojskich. W swojej twórczosci prozatorskiej pochylal sie nad krzywda spoleczna zbiór "Opowiadania", pózniej siegal po problematyke spoleczno-obyczajowa i wspólczesna, powiesci "Syzyfowe prace", "Ludzie bezdomni", "Dzieje grzechu", "Przedwiosnie", dramaty "Róza", "Uciekla mi przepióreczka", a takze po wydarzenia historyczne "Rozdziobia nas kruki, wrony...", powiesci "Popioly", "Wierna rzeka". Byl autorem prozy publicystycznej "Poczatek swiata pracy", "Snobizm i postep". W 1924 roku kandydowal do literackiej Nagrody Nobla.

Selma Lagerlof

 
 
Selma Lagerlöf (1858-1940), pisarka szwedzka. W swojej pierwszej powiesci "Gösta Berling", opisala zycie dworu szlacheckiego w latach 20-tych XIX w. W latach 1925-1928 opublikowala trylogie "Pierscien generala", "Charlota Loewenskoeld" i "Anna Svärd", zyskala takze popularnosc wsród mlodziezy dzieki najglosniejszej swojej powiesci "Czarodziejska podróz". Jako pierwsza kobieta otrzymala literacka Nagrode Nobla w 1909 roku.

Edwin Hubble

Edwin Hubble (1889-1953), astronom amerykanski. Pracujac w obserwatoriach astronomicznych, prowadzil badania pozagalaktyczne, których wynikiem bylo zidentyfikowanie pewnych obiektów mglawicowych jako odrebnych galaktyk. Sposród najwiekszych odkryc na szczególna uwage zasluguje twierdzenie, w mysl którego galaktyki oddalaja sie od naszej z rosnaca predkoscia (prawo Hubble'a) - dotychczas uwazano, ze wszechswiat jest statyczny. Wielkim jego dzielem jest takze wydany posmiertnie "Atlas galaktyk".

Wesele Lucjana Rydla

20 listopada 1900 roku w czteroizbowej chacie malarza Tetmajera w podkrakowskiej wsi Bronowice odbylo sie wesele poety Lucjana Rydla (1870-1918) i Jadwigi Mikolajczykówny, córki bronowickiego chlopa. Przybyla na nie cala ówczesna elita intelektualna Krakowa, w tym Stanislaw Wyspianski, dla którego urzadzone z zachowaniem chlopskich obyczajów uroczystosci staly sie bezposrednia inspiracja do napisania "Wesela", jednego z najwybitniejszych dziel w dziejach polskiego dramatu. W domu tym znajduje sie obecnie muzeum Mlodej Polski.

Lew Tolstoj

Lew Tolstoj (1828-1910), pisarz rosyjski. Debiutowal trylogia autobiograficzna "Dziecinstwo", "Lata chlopiece" oraz "Mlodosc", wkrótce zdobyl popularnosc dzieki "Opowiadaniom sewastopolskim", w których opisal swoje doswiadczenia wojenne. Tematyke te podjal równiez w trzytomowej powiesci "Wojna i pokój" uznawanej za jedno z najwiekszych arcydziel literatury swiatowej. Kolejne slynne dziela pisarza to powiesc "Anna Karenina" i utwór "Zmartwychwstanie", zawierajacy synteze pogladów filozoficznych i religijnych, potepionych pózniej przez Kosciól prawoslawny. Zaangazowal sie tez w krytyke panujacego w Rosji ustroju w dramatach "Ciemna potega", "Plody edukacji" i "Zywy trup", a takze w opowiadaniach "Smierc Iwana Iljicza", "Sonata Kreutzerowska" i "Hadzi Murat". Zmarl 20 listopada 1910 roku uciekajac z wlasnej posiadlosci przed panstwowymi represjami.

Rozpoczecie procesu zbrodniarzy niemieckich w Norymberdze

20 listopada 1945 roku w niemieckiej Norymberdze rozpoczal sie przed Miedzynarodowym Trybunalem Wojskowym proces przeciwko glównym zbrodniarzom III Rzeszy. W swietle tzw. porozumienia londynskiego, podpisanego 8 sierpnia 1945 roku surowym karom mialy podlegac zbrodnie przeciw pokojowi, zbrodnie wojenne oraz zbrodnie przeciw ludzkosci. W trwajacym do konca wrzesnia 1946 roku procesie skazano na smierc 12 osób, m.in. Joachima von Ribbentropa, Hermanna Göringa i Hansa Franka, a w przypadku 3 oskarzonych, m.in. Rudolfa Hessa, wydano wyroki dozywotniego wiezienia. Trybunal uznal ponadto NSDAP, Gestapo, SS i SD za organizacje przestepcze.

Pozar na zamku w Windsorze

20 listopada 1992 roku na zamku w podlondynskim Windsorze wybuchl grozny pozar. Jego przyczyna byl uszkodzony reflektor w prywatnej kaplicy w Wiezy Chester. Plomienie zagrozily jednej z najwspanialszych na swiecie kolekcji sztuki. Ofiara plomieni padla reprezentacyjna sala zamku, Wieza Brunswick oraz Hol sw. Jerzego. Ogien udalo sie opanowac dopiero po 9 godzinach. Zdolano ocalic wszystkie najcenniejsze malowidla. Bardzo szybko rozpoczeto oplacane ze srodków wlasnych królowej Elzbiety prace renowacyjne, które przywrócily zamkowi dawna swietnosc.