Kalendarium, 26 listopada
  

26 listopada


Kalendarium dnia 26 listopada.


Adam Mickiewicz

Adam Mickiewicz (1798-1855), wybitny polski poeta. W 1822 roku wydal tom wierszy "Poezje", zawierajacego cykl "Ballady i romanse", a rok pózniej drugi tom "Poezji", zawierajacy cz. II i IV "Dziadów" oraz powiesc poetycka "Grazyna". Podczas piecioletniego przymusowego pobytu Mickiewicza w Rosji (1824-1829) powstaly "Sonety krymskie" oraz powiesc poetycka "Konrad Wallenrod", która odebrano w kraju jako swoisty manifest polityczny. W 1829 roku udal sie w podróz po Europie, gdzie w Dreznie powstala III czesc "Dziadów", uwazana za najwybitniejszy polski dramat romantyczny. Nastepnie poeta mieszkal w Paryzu, gdzie napisal "Pana Tadeusza", wielka epopeje narodowa w dwunastu ksiegach. Wydane wczesniej "Ksiegi narodu i pielgrzymstwa polskiego" to dokument Mickiewiczowskiego mesjanizmu, opartego na wierze w wyzwolenie i odkupienie swiata poprzez cierpienie narodu polskiego. Mesjanizm byl tez naczelna idea wykladów Mickiewicza z literatury slowianskiej, prowadzonych od 1839 roku w College de France w Paryzu. W 1851 roku ostatecznie usunieto go z katedry College de France z powodu zaangzowania sie dzialalnosc towianczyków. Zmarl 26 listopada 1855 rokuw Stambule na cholere.

Henry Dunster

Henry Dunster (1609-1659), amerykanski duchowny i pedagog. Po przybyciu do kolonii Massachusetts w Ameryce, ówczesnej Nowej Anglii, zostal rektorem kolegium ufundowanego przez londynczyka Johna Harvarda. Szkola nie miala wtedy ani studentów, ani budynków, musial wiec zorganizowac ja od nowa tzn. pobudowac pomieszczenia, opracowac programy nauczania i zatrudnic kadre nauczycielska. Kiedy zostal baptysta, zwolniono go z posady. Zorganizowany przez niego Uniwersytet Harvarda, wzorowany na angielskim uniwersytecie w Cambridge, jest obecnie najbardziej prestizowa i najdrozsza uczelnia w Stanach Zjednoczonych. Zmarl 26 listopada 1659 roku.

Norbert Wiener

Norbert Wiener (1894-1964), matematyk i filozof amerykanski, twórca cybernetyki. W wieku lat 18 otrzymal doktorat z filozofii na Uniwersytecie Harwarda a w 1932 roku zostal profesorem Massachusetts Institute of Technology (MIT). Zajmowal sie zagadnieniami matematycznymi nieokreslonosci i przypadku, opisal matematycznie tzw. ruchy Browna i rozwinal analize harmoniczna. Dostal zadanie usprawnienia przyrzadów celowniczych broni strzelajacej do ruchomego celu. Opisujac matematycznie ten problem stworzyl podstawy cybernetyki, czyli teorii samosterownosci maszyn i komunikowania sie maszyny z czlowiekiem. Opublikowal wiele prac na ten tema "Cybernetyke" oraz "Cybernetyke i spoleczenstwo". Z cybernetyki wywodza sie wspólczesne teorie zarzadzania i komunikacji, teoria automatów i nowoczesna programistyka.

Eugene Ionesco

Eugene Ionesco (1912-1994), dramatopisarz francuski. Poslugiwal sie nonsensem, czarnym humorem, groteska, fantastyka i parodia. Jego najslynniejsze utwory to "Lysa spiewaczka", "Lekcja" i "Krzesla". Pisal równiez dramaty ukazujace niepokój i bezsilnosc wspólczesnego czlowieka walczacego ze zlem i absurdem w spoleczenstwie, "Nosorozec", "Król umiera", byl tez autorem powiesci, dzienników, nowel i szkiców teatralnych.

John Moses Browning

John Moses Browning (1854-1926), inzynier amerykanski, konstruktor broni. W 1879 roku zbudowal model karabinu jednostrzalowego, który zostal zakupiony przez fabryke Winchestera. W 1918 roku w wyposazeniu armii USA znalazl sie slynny automatyczny karabin Browninga, a pózniej takze jego pistolet automatyczny, pistolet samopowtarzalny i dzialko lotnicze 37 mm. Zaprojektowal takze slynna luksusowa strzelbe mysliwska produkowana przez belgijskie zaklady Herstal. Zmarl 26 listopada 1926 roku.

Tina Turner

 
 
26 listopada 1938 roku urodzila sie Tina Turner amerykanska piosenkarka i aktorka. Poczatkowo wystepowala ze swoim mezem Ike'a Turnerem liderem grupy soulowej Kings Of Rythm. Zespól zdobywal coraz wieksza popularnosc, sprzedal wponad milion egzemplarzy singla "Proud Mary" i otwieral trase koncertowa The Rolling Stones. Sklonny do agresji Ike Turner coraz bardziej terroryzowal swoja zone, w koncu w 1978 roku Tina uciekla od niego, nastepnie wystapila o rozwód i rozpoczela kariere solowa. Nagrala odtad kilka albumów, "Private Dancer", "Break Every Rule, "Foreign Affair" i "Twenty Four Seven". Wylansowala tez wiele przebojów takich jak "Private Dancer", "We Don't Need Another Hero", "The Best" i "Goldeneye". Sprzedala ponad 50 milionów plyt na calym swiecie, wystapila tez w kilku filmach, m.in. w rock-operze "Tommy" i futurystycznym dramacie "Mad Max III". Opublikowala autobiografie "Ja Tina", która zostala sfilmowana.

Napad rabunkowy na lotnisku Heathrow

26 listopada 1983 roku szesciu uzbrojonych i zamaskowanych mezczyzn wtargnelo do magazynu spólki transportowej Brinks Mat w strefie tranzytowej londynskiego lotniska Heathrow, jednego z najwiekszych na swiecie portów lotniczych. Napastnicy zwiazali pracowników i oblali ich benzyna. Nastepnie zabrali z magazynu dwa pudelka diamentów oraz 76 skrzyn zawierajacych 6800 sztabek zlota o lacznej wadze 3 ton i wartosci 2 mln funtów. Policja przypuszczala wiec, ze skok przygotowalo co najmniej 15 osób. Wieloletnie sledztwo doprowadzilo jednak do ujecia zaledwie kilku podejrzanych, z których tylko czterech udalo sie osadzic.