Kalendarium, 14 grudnia
  

14 grudnia


Kalendarium dnia 14 grudnia.


Roald Amundsen

 
 
Roald Amundsen (1872-1928) z Norweskiej Ekspedycji Antarktycznej dotarl do poludniowego bieguna Ziemi. W miesiac pózniej, biegun ten zdobyl Brytyjczyk Robert Scott. Amudsen zginal podczas przelotu sterowcem nad Arktyka. Jego ciala nigdy nie odnaleziono.

Nostradamus

Nostradamusem (1503-1566), francuski lekarz, astrolog. Jego slawa jako jasnowidza obiegla Europe. Kosciól katolicki umiescil jego lekture przepowiedni na indeksie ksiag zakazanych. Jego wierszowane przepowiednie, wznawiane sa nadal i do dzis dnia wzbudzaja wiele emocji wsród czytelników.

Dowód na zbrodnie Marii Stuart

Odczytanie listów szkockiej królowej, Marii Stuart (1542-1587) do uchodzacego za jej kochanka Jamesa Hepburna, przed komisja królewska Elzbiety I. Owe listy mialy odslonic tajemnice zabójstwa meza królowej, które rzekomo mialo byc dzielem Marii Stuart i jej kochanka. Stuart zostala skazana na sciecie. Do dzis historycy zastanawiaja sie, czy owe listy istnialy.

swiety Jan od Krzyza

Swiety Jan od Krzyza (1542-1591), zakonnik karmelita bosy. Kanonizowany w 1726 roku. Usilowal doprowadzic do reformy zycia klasztornego, za co byl przesladowany i kilkakrotnie wieziony. Autor mistycznej religijnej poezji, "Czarna noc duszy", "Zyjacy plomien milosci".

Pierre de Chavannes

Pierre de Chavannes (1824-1898), malarz francuski, specjalizujacy sie w malarstwie monumentalnym. Jego slawny obraz to "Biedny rybak". Podziwiali go krytycy i ideolodzy nowej sztuki, a takze malarze.

Artur Sandauer

Artur Sandauer (1913-1989), krytyk literacki, tlumacz. Wieziony w getcie, z którego udalo mu sie zbiec w 1943 roku. Po wyzwoleniu pracowal w pismach wojskowych, nastepnie w "Odrodzeniu". Doktoryzowal i habilitowal sie na Uniwersytecie Jagiellonskim. Wydal tom "Poeci trzech pokolen", w którym dokonal analizy poetyki. W ksiazce "Moje odchylenia" polemizuje z koncepcja realizmu socjalistycznego prezentowana przez "Kuznice". Napisal nowatorska interpretacje Bruno Schulza na tle przemian nowoczesnej prozy "Rzeczywistosc zdegradowana". Znany z cietego pióra i bezkompromisowosci.

Gerorges Carpentier

Gerorges Carpentier (1894-1975), francuski bokser. Tego dnia pokonal Brytyjczyka Joe Becketta i obronil tytul mistrza Europy w wadze ciezkiej.


Mieczyslaw Klimowicz

Mieczyslaw Klimowicz (1919-2008), polonista, historyk literatury. Zajmowal sie badaniami nad dramatem oswieceniowym, a takze twórczoscia Ignacego Krasickiego, którego utwory wydawal. Autor podrecznika akademickiego, bedacego synteza badan nad literatura polskiego oswiecenia, pt. "Oswiecenie".

Raj Kapoor

Raj Kapoor (1924-1988), hinduski gwiazdor filmowy i piosenkarz. Byl zalozycielem i wlascicielem wytwórni filmowej "RK". Jego gre w stylu Chaplina podziwiala cala Azja Wschodnia i Srodkowa.

Dinah Washington

Dinah Washington (1924-1963), amerykanska wokalistka jazzowa - "królowa bluesa". Kariere zaczela spiewajac gospel w chórze koscielnym Baptystów. Swiatowy rozglos uzyskala wystepujac z zespolem Lionela Hamptona. Nagrywala równiez plyty solowe.

Strajk w Stoczni Gdanskiej

14 grudnia 1970 roku ogloszono podwyzke miesa i innych artukulów zywnosciowych. Dalo to poczatek strajku pracowników Stoczni Gdanskiej domagajacych sie zmian w rzadzie. Demonstracja odbywala sie pod gmachem Komitetu Wojewódzkiego partii. Nastepnego dnia demonstranci zaatakowali Komende Miejska Milicji Obywatelskiej. Milicja reagowala licznymi aresztowaniami i uzyciem broni. Wsród strajkujacych byli ranni i zabici.

Andriej Sacharow

Andriej Sacharow (1921-1989), rosyjski fizyk atomowy. Laureat pokojowej Nagrody Nobla z 1975 roku. Wspólpracowal z Tammem nad teoria syntezy jadrowej i stworzeniem sowieckiej bomby wodorowej. Sprzeciwil sie Chruszczowowi w dokonaniu w atmosferze eksplozji atomowej o duzej sile razenia. Miedzynarodowy dzialacz na rzecz rozbrojenia. Dzialal przeciw komunistycznej dyktaturze w ZSRR. Zeslano go do Niznego Nowogrodu. Zostal uwolniony dopiero za rzadów Gorbaczowa w 1986 roku.