Kalendarium, 1 lutego
  

1 lutego


Kalendarium dnia 1 lutego.


Polska stowarzyszona z UE

Do najwazniejszych problemów polskich nalezal termin przyjecia naszego kraju do Unii Europejskiej. Jednym z etapów tego procesu bylo wlasnie wejscie Polski do grona panstw stowarzyszonych z Unia. Uklad w tej sprawy wszedl w zycie 1 lutego 1994 roku.

Pierwszy pokój torunski (polsko-krzyzacki)

W lutym 1411 roku zawarto pierwszy pokój torunski (polsko-krzyzacki). Polska odzyskiwala sporna ziemie dobrzynska, Litwa otrzymala Zmudz, Mazowsze ziemie zawkrzanska. Krzyzacy zobowiazali sie do wykupienia swych jenców za 100 tysiecy kóp groszy. Jednak zawarty pokój nie odpowiadal rozmiarom osiagnietego zwyciestwa.

Kartezjusz

 
 
Kartezjusz (1596-1650), filozof francuski. Autor slynnej sentencji "mysle, wiec jestem". Stworzyl podstawy geometrii analitycznej "Geometria", wprowadzil pojecia matematyczne takie jak, zmienna niezalezna, funkcja, uklad wspólrzednych prostokatnych. Opracowal równiez podstawowe twierdzenia algebry, a w dziedzinie fizyki sformulowal prawo zachowania pedu oraz odbicia i zalamania swiatla.

Obrady Sejmu Niemego

1 lutego 1717 roku odbyly sie w Warszawie Obrady Sejmu Niemego. Ograniczono wówczas kontyngent wojsk saskich w Polsce, a liczbe polskich zolnierzy obnizono do 24 tysiecy i zmniejszono wladze hetmanów. Postanowienia te zawarto pod naciskiem i kontrola Rosji i nikogo nie dopuszczono do glosu poza marszalkiem i odczytujacym obrady. Stad nazwa tego sejmu Niemy.

August II Mocny

August II Mocny (1670-1733), król Polski. Zaangazowany w wojny dynastyczne, nie troszczyl sie o sprawy polskie. Parokrotnie wystepowal z inicjatywa rozbioru kraju, którym rzadzil. Zaslynal z nadzwyczajnej sily fizycznej, witalnosci i podbojów erotycznych. Zmarl na Zamku Królewskim w Warszawie.

Granville S. Hall

Granville Stanley Hall (1844-1924), psycholog amerykanski. Byl pionierem psychologii eksperymentalnej i rozwojowej, uwazany za twórce psychologii dziecka. W 1883 roku zalozyl pierwsze laboratorium psychologiczne w USA.

Edward A. Strasburger

Edward A. Strasburger (1844-1912), polski i niemiecki botanik i cytolog. Zajmowal sie badaniami w zakresie budowy oraz rozmnazania sie roslin. Wykazal on, ze plemnik i komórka jajowa maja polowe chromosomów organizmu. Wprowadzil do biologii pojecie cytoplazmy i nukleoplazmy. Badal równiez procesy fizjologiczne zwiazane z krazeniem soków w organizmach roslin.

Iwan Paskiewicz

Iwan Paskiewicz (1782-1856), feldmarszalek. Zaslynal jako zwyciezca w wojnie polsko-rosyjskiej w 1831 roku. Otrzymal tytul ksiecia warszawskiego, a nastepnie zostal namiestnikiem Królestwa Polskiego. Jego rzady nazwano "noca paskiewiczowska". Dowodzil armia rosyjska w wojnie na Wegrzech podczas Wiosny Ludów i w wojnie krymskiej. Zmarl w Warszawie.

Franciszek Kleeberg

Franciszek Kleeberg (1888-1941), general brygady Wojska Polskiego. Uczestnik wojny polsko-bolszewickiej i dowódca 29 Dywizji Piechoty. 5 pazdziernika 1939 roku, wydal swój pozegnalny rozkaz do wojska, zapowiadajacy kontynuowanie walki. Zmarl w obozie jenieckim.

Clark Gable

Clark Gable (1901-1960), aktor amerykanski nazywany "Królem Hollywoodu". Reprezentowal typ mezczyzny urodziwego, zaradnego, umiejacego kochac i walczyc. Zaslynal w filmach w "Przeminelo z wiatrem", w "Ich nocach" i w " Sklóconych zyciem". Zmarl na atak serca.

Emilio Segre

Emilio Segrè (1905-1989), amerykanski fizyk. Profesor uniwersytetu w Berkeley. Wspólodkrywca pierwiastków technetu, plutonu, astatu oraz antyprotonu. W 1959 roku za odkrycie antyprotonu otrzymal Nagrode Nobla w dzienie fizyki.

Niemcy rozpoczely wojne podwodna

W 1917 roku, Niemcy zastosowali taktyke wojny podwodnej, która zostala przez nich wykorzystana dopiero w II wojnie swiatowej. Prowadzona byla przeciwko okretom wojennym, statkom handlowym i pasazerskim plynacym pod bandera przeciwnika. To niedozwolona metoda prowadzenia wojny z punktu prawa miedzynarodowego.

Boleslaw Limanowski

Boleslaw Limanowski (1835-1935), historyk i dzialacz socjalistyczny. Byl dzialaczem niepodleglosciowym, w latach 1922-1935 senatorem z ramienia PPS. Autorem monumentalnej pracy "Historia demokracji polskiej w epoce porozbiorowej".

Franz Kutschera

Franz Kutschera (1904-1944), general SS. W lutym 1944 roku w Warszawie dokonano na niego udanego zamachu. Wyrok zostal wydany przez Kierownictwo Walki Podziemnej. W akcji polegla jednak wiekszosc wykonawców zamachu.

Czeslaw Milosz

Czeslaw Milosz (1911-2004), polski pisarz. Laureat literackiej Nagrody Nobla z 1980 roku. W 1951 roku postanowil pozostac na Zachodzie. Pracowal jako dyplomata polski w Anglii i Francji. W kraju ukazalo sie szereg opinii przeciwnych decyzji pisarza. Decyzje pisarza poparl jedynie zespól paryskiej "Kultury".

Szwajcarzy odrzucili prawo wyborcze kobiet

W lutym 1959 roku w Szwajcarii spoleczenstwo w referendum odrzucilo prawo kobiet do udzialu w glosowaniach. Dopiero 7 lutego 1971 roku kobiety otrzymaly tam prawo glosu wyborczego. Sposród okolo miliona glosujacych mezczyzn ponad 1/3 wypowiedziala sie przeciw tej decyzji.

Wprowadzenie pojecia kwarku

Murray Gell-Mann ur. 1929 roku, amerykanski fizyk teoretyczny. Laureat Nagrody Nobla w 1969 roku w dziedzinie fizyki. W 1964 roku wprowadzil do terminologii naukowej pojecie kwarku opisujace nowa kategorie czastek elementarnych. Zaczerpnal on ten termin z ksiazki "Finnegans Wake" Jamesa Joyce'a.

Buster Keaton

Buster Keaton (1895-1966), komik amerykanski. Nazwany czlowiekiem o kamiennej twarzy. Zagral w wielu niemych burleskach, "Nasza goscinnosc", "Nawigator" i "General". W 1959 roku zostal nagrodzony honorowym Oscarem.

Wislawa Szymborska

Wislawa Szymborska (1923-2012), polska poetka, eseistka i felietonistka. Pierwsze opowiadania i wiersze zaczela pisac podczas okupacji, a zadebiutowala wierszem "Szukam slowa". W 1952 roku w Spóldzielni Wydawniczej "Czytelnik" wydala pierwszy tom poetycki "Dlatego zyjemy". Byla czlonkiem Zwiazku Literatów Polskich, kierownikiem dzialu poezji "Zycia Literackiego", i tam publikowala felietony. Od 1988 roku byla czlonkiem Pen Clubu i czlonkiem honorowym Amerykanskiej Akademii Sztuki i Literatury oraz czlonkini Stowarzyszenia Pisarzy Polskich, którego byla równiez zalozycielka. Odznaczona Orderem Orla Bialego. Nalezy do najczesciej tlumaczonych polskich autorów, jej ksiazki wydane zostaly w 42 jezykach. W 1996 roku otrzymala literacka Nagrode Nobla.