Kalendarium, 16 lutego
  

16 lutego


Kalendarium dnia 16 lutego.


Julian Ursyn Niemcewicz

Julian Ursyn Niemcewicz (1758-1841), dzialacz i publicysta polityczny, pisarz. Byl poslem na Sejm Czteroletni, redaktorem "Gazety Narodowej i Obcej". Zaslynal jako publicysta i autor sztuk komentujacych wydarzenia polityczne, "Powrót posla" i "Kazimierz Wielki". Uczestniczyl w wojnie polsko-rosyjskiej, dostal sie do niewoli. Po upadku powstania listopadowego wyjechal do Francji i juz nie powrócil do kraju.

Filip Melanchton

Filip Melanchton (1497-1560), niemiecki reformator religijny. Zwolennik nauki Marcina Lutra, stal sie jednym z czolowych przywódców i teoretyków nowego wyznania, usystematyzowal nauke Lutra. Sformulowal tzw. Augsburskie wyznanie wiary, które zostalo przedstawione na sejmie w .

Fryderyk Wilhelm "Wielki Elektor"

Fryderyk Wilhelm, zwany Wielkim Elektorem (1620-1688), król pruski. W 1648 roku rozpoczal program reform w panstwie, dazac do usprawnienia administracji i budowy silnej armii. W polityce zagranicznej staral sie zachowac równowage sil, odpowiednio zawieral i zmienial sojusze. W 1657 roku doprowadzil do zawarcia traktatów welawsko-bydgoskich, które uwolnily Brandenburgie od podleglosci lennej wobec Rzeczypospolitej.

Stefan Czarniecki

Stefan Czarniecki (1599-1665), wojewoda i wybitny wódz. Dowodzil w wojnach wiernie stal u boku króla Jana Kazimierza. Najbardziej zaslynal wojna partyzancka jaka prowadzil w obronie kraju podczas potopu szwedzkiego. Pod koniec wojny dowodzil wyprawa do Danii, pózniej kierowal walka z Kozakami. Wielokrotnie nagradzany i honorowany. Fragment Mazurka Dabrowskiego upamietnia jego postac, Jak Czarniecki do Poznania, po szwedzkim rozbiorze...

Samuel Bogumil Linde

Samuel Bogumil Linde (1771-1840), jezykoznawca. Byl dyrektorem Liceum Warszawskiego, kierowal Dyrekcja Edukacji Narodowej i Towarzystwem do Ksiag Elementarnych, nalezal do licznych towarzystw naukowych w kraju i zagranica. Opublikowal szesciotomowy "Slownik jezyka polskiego", zawierajacy 60 tys. hasel opracowanych na podstawie druków i jezyka polskiego.

Michail Tuchaczewski

Michail Tuchaczewski (1893-1937), radziecki dowódca i teoretyk wojskowy. Zaslynal jako uczestnik wydarzen rewolucyjnych w Rosji w 1917 roku. Blyskawicznie awansowal po wybuchu rewolucji, utalentowany dowódca najwyzszych szczebli. Dowodzil frontami, zaslynal jako pogromca Denikina. Stal na czele wojsk bolszewickich maszerujacych na Warszawe. Pokonany, wrócil na stanowisko szefa Sztabu Generalnego i stopien marszalka Zwiazku Radzieckiego. Zginal w czasie czystki zarzadzonej przez Stalina.

Jan Kiepura

 
 
Jan Kiepura (1902-1966), spiewak operowy, aktor. Wystepowal w calej Europie i Stanach Zjednoczonych. Znany byl z arii operowych i operetkowych, doraznie organizowanych wystepów przed przypadkowymi wielbicielami, którzy zawsze go otaczali. Zwiazany byl z mediolanska La Scala i nowojorska Metropolitan Opera. Wystepowal w filmach w "Kocham wszystkie kobiety" i w "Dwa serca bija w walca takt". Wystepowal równiez z zona, wegierska spiewaczka Martha Eggerth.

Powstanie tzw. Malej Ententy

W lutym 1933 roku Czechoslowacja, Rumunia i Jugoslawia podpisaly Pakt Organizacji Malej Ententy. Miala ona zapobiegac rewizjonistycznej polityce Wegier oraz w mniejszym stopniu Bulgarii. Na czele byla Stala Rada oraz szereg gremiów rozpatrujacych szczególowe kwestie. Ostatnie spotkanie Stalej Rady odbylo sie w sierpniu 1938 roku.

Front Morges

W willi muzyka, dzialacza politycznego i wielkiego patrioty Ignaca Jan Paderewskiego kolo Morges w Szwajcarii od 16-21 lutego 1936 roku prowadzone byly rozmowy z udzialem Sikorskiego, Hallera, Witosa i Korflantego majace doprowadzic do utworzenia wspólnego bloku opozycyjnego partii przeciwnych ówczesnej wladzy w kraju. Koncepcja Frontu Morges doprowadzila do powolania Stronnictwa Pracy, ale ugrupowania sformowac sie nie udalo.

Kazimiera Illakowiczówna

Kazimiera Illakowiczówna (1892-1982), poetka. Znana z intelektu, bystrosci obserwacji, zabarwionego ironia humoru. Pracowala w Ministerstwie Spraw Zagranicznych sekretarzowala Józefowi Pilsudskiemu. Wojne spedzila w Rumunii. Byla autorka tomów lirycznych wierszy, "Ikarowe loty", "Popiól i perly". Pisala równiez utwory sceniczne i proze poetycka oraz pamietniki.

Wiktor Dega

Profesor Wiktor Dega (1896-1995), uczony, ortopeda. Twórca nowoczesnej szkoly rehabilitacji chorych. Zwiazany byl z Poznaniem i Bydgoszcza, prowadzil wyklady na uczelniach w Europie i Ameryce. Byl czlonkiem prestizowych towarzystw naukowych w kraju, a takze zagranica. Znany byl z wielkiej fachowosci, klasy i uroku osobistego.