Kalendarium, 24 lutego
  

24 lutego


Kalendarium dnia 24 lutego.


Witkacy

 
 
Ignacy Witkiewicz, Witkacy (1885-1939), pisarz, malarz. Podrózowal po Europie. Jego twórczosc wyrazala sie w wielu dziedzinach sztuki. Wszystko, co stworzyl bylo konsekwentne i stanowilo myslowa calosc. Witkacy uwazany jest za prekursora teatru absurdu. Byl autorem ponad 30 dramatów. By pokazac cywilizacje ludzka zmierzajaca ku katastrofie m.in. "Tumor Mózgowicz", "W malym dworku", "Szewcy". Mial trudnosci z wystawianiem i wydawaniem swoich sztuk, a takze ze sprzedaza obrazów. Byl autorem powiesci "Pozegnanie jesieni", "Nienasycenie", szkiców z zakresu estetyki, kultury polskiej "Narkotyki. Niemyte dusze", rozpraw filozoficznych. Przez cale zycie zajmowal sie malarstwem i grafika. Zalozyl wlasna Firme Portretowa w której powstaly slawne pastelowe portrety, obrazy i pejzaze. Popelnil samobójstwo po wkroczeniu Armmi Czerwonej na wschodnie ziemie Polski.

cesarz Karol V

Karol V Habsburg (1500-1588), król Hiszpanii. Za jego panowania dokonano podboju Meksyku i Peru. Rozpoczal konflikt z królem Francji Franciszkiem I, w rezultacie centrale swej wladzy ulokowal w Hiszpanii. Odniósl zwyciestwo w bitwie pod Pawia. Dalsze walki wewnetrzne i konflikty doprowadzily do stopniowej rezygnacji Karola V z wladzy w poszczególnych czesciach monarchii. W 1558 roku abdykowal.

Maciej Sarbiewski

Maciej Sarbiewski (1595-1640), poeta i teoretyk literatury. Kaznodzieja nadworny króla Wladyslawa IV. Byl wykladowca w Wilnie. Z dwuletniego pobytu w Rzymie przywiózl laur papieski dla poety uwienczonego. Wykladal poetyke, publikowal swoje utwory wydawane w zbiorze "Lyricorum libri". Nazywany polskim Horacym.

Watykan o teorii helicentrycznej

W lutym 1616 roku Watykan podjal decyzje, ze heliocentryczna teoria Mikolaja Kopernika jest sprzeczna z nauka Kosciola.

Marc-Antoine Charpentier

Marc-Antoine Charpentier (ok. 1634-1704), kompozytor francuski. Komponowal muzyke religijna, tworzyl kompozycje sceniczne, baletowe. Sposród wielu jego dziel najbardziej znane jest preludium do utworu, "Te Deum". Wspólpracowal z teatrem Moliera, pisal muzyke do sztuk wielkiego komediopisarza. Pelnil funkcje kompozytora i mistrza muzyki przy kolegium jezuickim.

Henryk Kamienski

Henryk Kamienski (1813-1866), dzialacz niepodleglosciowy. Filozof i ekonomista, wspólpracownik Hotelu Lambert. Zajmowal sie równiez filozofia narodowa, co wyrazil w pracach, "O prawdach zywotnych narodu polskiego" i "Katechizm demokratyczny".

Robert Fulton

Robert Fulton (1765-1815), inzynier amerykanski. W 1800 roku skonstruowal podwodny okret poruszany silnikiem parowym zanurzajacy sie na glebokosc 7,6 m. W 1806 roku skonstruowal pierwszy parowiec pasazerski, a pózniej zbudowal jeszcze osiemnascie parowców.

Opublikowanie "Manifestu Komunistycznego"

W 1848 roku opublikowany zostal "Manifest Komunistyczny". Dokument byl kwintesencja teorii ekonomii politycznej Marksa i zawieral krytyke kapitalizmu, a takze teorie socjalistyczne, formulowal zadania i cele partii robotniczej, okreslil pojecie internacjonalizmu proletariackiego.

Józef Bem

Józef Bem (1794-1850), polski general. Uratowal odwrót polskich oddzialów w bitwie pod Ostroleka. Sluzyl w armii Ksiestwa Warszawskiego, prowadzil badania nad bronia rakietowa. Podczas Wiosny Ludów dowodzil armia Siedmiogrodu w wojnie przeciw Austrii i Rosji. Po klesce wstapil do armii tureckiej i przeszedl na mahometanizm. Spoczywa w mauzoleum w Tarnowie. Byl autorem prac na temat broni rakietowej i rozprawy teoretycznej "O powstaniu narodowym w Polsce".

Juliusz Kaden-Bandrowski

Juliusz Kaden-Bandrowski (1885-1944), prozaik i publicysta. Byl kronikarzem I Brygady, autorem apologetycznej opowiesci "Pilsudczycy". W powiesci "General Barcz" zachowal trzezwosc spojrzenia na ówczesne realia. Inne jego powiesci to "Czarne skrzydla", "Miasto mojej matki", "W cieniu zapomnianej olszyny" i satyra na realia polityczne, "Mateusz Bigda". Zginal w czasie powstania warszawskiego.

Powolanie do zycia w Warszawie Biblioteki Narodowej

24 lutego 1928 roku decyzja Prezydenta Rzeczypospolitej powolano w Warszawie Biblioteke Narodowa. Podstawe stanowily zbiory z bibliotek zagrabionych przez Rosje w czasie zaborów, a zwróconych Polsce, a takze czesc zbiorów rapperswilskich. Dalsze kompletowanie odbywalo sie droga zakupów, wymiany, darów. Mimo wielkich strat Biblioteka Narodowa odbudowala swoje zbiory i jest dzis glówna instytucja tego typu.

Michel Legrand

24 lutego 1932 roku urodzil sie Michel Legrand, francuski kompozytor. Wyspecjalizowal sie w muzyce jazzowej i popularnej. Kierowal wlasnym zespolem, wspólpracowal z Gillespiem, Daviesem i Coltrainem. Byl takze pianista i wokalista. Popularnosc przyniosly mu piosenki jego kompozycji, zwlaszcza muzyka do filmu "Parasolki z Cherbourga". 13 razy nominowany do Oscara.

Seweryn Pieniezny

Seweryn Pieniezny (1890-1940), polski dzialacz na Warmii. Znany byl jako naczelny redaktor "Gazety Olsztynskiej", która przejal po ojcu. Publikowal liczne wydawnictwa w jezyku polskim. Byl takze wspóltwórca Zwiazku Polaków w Prusach Wschodnich. W 1940 roku zostal rozstrzelany w obozie koncentracyjnym w Hohenbruch.

Emil Zegadlowicz

Emil Zegadlowicz (1888-1941), pisarz. Zwiazany z grupa "Zdroje", w swej twórczosci nawiazywal do kultu natury i twórczosci ludowej, "Powsinogi beskidzkie". Uznany za skandaliste i gorszyciela, tak potraktowano jego powiesc "Zmory". Byl kierownikiem literackim Teatru Polskiego w Poznaniu, wspólzalozycielem kabaretu, uwaznym i krytycznym obserwatorem miejscowych realiów. W dramacie "Domek z kart" analizowal przyczyny wrzesniowej kleski. Zmarl w Sosnowcu.

Emil Fieldorf

Emil Fieldorf (1895-1953), general brygady Wojska Polskiego. Dowódca 51 pulku piechoty Strzelców Kresowych, szef Kierownictwa Dywersji Komendy Glównej AK. Od 1944 roku stal na czele organizacji "Nie". Aresztowany i wywieziony do ZSRR. Powrocil do kraju i wkrótce zostal zatrzymany. Skazany na smierc i stracony w Warszawie.

Otwarcie portu lotniczego w Orly pod Paryzem

W lutym 1961 roku, w obecnosci prezydenta Charlesa de Gaulle'a zostal otwarty nowoczesny port lotniczy Orly w Paryzu. Polozony jest 13 km na poludnie od Paryza. Obsluguje glówne polaczenia w Europie w Afryce na Bliskim Wschodzie i na Karaibach.

Ostatni rejs transatlantyku "Batory"

Transatlantyk "Batory" w czsie wojny zaslynal wywiezieniem grupy angielskich dzieci do Australii. Po wojnie obslugiwal linie transoceaniczna laczaca Gdynie z Nowym Jorkiem. Po raz ostatni "Batory" wplynal do portu gdynskiego 24 lutego 1969 roku, konczac rejs wycieczkowy na Wyspy Kanaryjskie.

Tennessee Williams

Tennessee Williams (1914-1983), dramaturg amerykanski. Specjalizowal sie w analizowaniu postaw ludzkich czesto o psychopatycznej mrocznej osobowosci, ogarnietych obsesjami, równiez seksualnymi. Najslynniejsze jego sztuki to "Szklana menazeria", "Tramwaj zwany pozadaniem", "Kotka na rozpalonym blaszanym dachu", "Noc Iguany". Na podstawie jego powiesci zrealizowano wiele filmów.

Marc Chagall

Marc Chagall (1887-1985), malarz, grafik francuski. Reprezentowal kierunek zwany fowizmem. W swych basniowych obrazach przedstawial sceny przypominajace marzenia senne. Podejmowal tematy z czasów swojego dziecinstwa z obrzedów i zwyczajów zydowskich i zycia rosyjskiego ludu "Skrzypek". Malowal liryczne sceny milosne "Kochankowie w bzach". Znany takze jako scenograf teatralny, autor dekoracji i kostiumów do "Ognistego ptaka" oraz ilustrator do "Martwych dusz". Zajmowal sie takze ceramika, rzezba, freskami i projektowaniem witrazy.

Elton John szlachcicem

Elton John ur. 25 marca 1947 roku, brytyjski piosenkarz. 24 lutego 1998 roku otrzymal tytul szlachecki. Królowa Elzbieta II nadala mu szlachectwo za promowanie kultury brytyjskiej w swiecie.

gen. Franciszek Kaminski

Franciszek Kaminski (1902-2000), general brygady, pilot Wojska Polskiego. Byl dzialaczem Polskiego Stronnictwa Ludowego "Wyzwolenie", prezesem Mazowieckiego Zwiazku Mlodziezy Wiejskiej "Wici". Od listopada 1940 roku do lipca 1944 roku byl komendantem Glównym Batalionów Chlopskich. Zajmowal sie organizowaniem zbrojnego oporu w obronie Zamojszczyzny.