Kalendarium, 27 lutego
  

27 lutego


Kalendarium dnia 27 lutego.


Pozar Reichstagu

Z 27 na 28 lutego 1933 roku w gmachu parlamentu niemieckiego Reichstagu, wybuchl pozar. O podpalenie posadzono Holendra M. van der Lubbe, który prawdopodobnie w porozumieniu z komunistami chcial dac sygnal do rozpoczecia powstania zbrojnego przeciw nowej wladzy. Okolicznosci podpalenia Reichstagu do dzis nie zostaly wyjasnione.

Konstantyn Wielki

Konstantyn Wielki (272-337), od 306 r. cesarz rzymski. Wprowadzil on liczne reformy. Edyktem mediolanskim ustanowil w Imperium równouprawnienie chrzescijanstwa. Przeniósl takze stolice cesarstwa do Konstantynopola.

Powstanie pierwszego uniwersytetu zachodniego

W 425 roku rzymski cesarz Teodozjusz II zalozyl pierwszy uniwersytet w swiecie zachodnim w Konstantynopolu.

Zalozenie miasta Kazimierza

Na mocy dokumentu z 27 lutego 1335 roku wystawionego w Sandomierzu, król Kazimierz Wielki powolal nowe miasto, któremu nadal wlasne imie, Kazimierz. Poczatkowo bylo to miasto o mieszanym skladzie etnicznym, ale w miare uplywu czasu zaczela sie tu osiedlac naplywajaca ludnosc zydowska. Z biegiem czasu Kazimierz stal sie dzielnica Krakowa, o zydowskim charakterze.

Teofil Lenartowicz

Teofil Lenartowicz (1822-1893), poeta. Zaangazowany w dzialalnosc niepodleglosciowa na ziemiach polskich. Przebywal na emigracji, wykladal na uniwersytecie w Bolonii. Nazywany byl lirnikiem mazowieckim, bo w swej twórczosci nawiazywal do folkloru tego regionu. Byl autorem, zbiorów "Polska ziemia", "Lirenka", "Rytmy narodowe" oraz poematu "Bitwa raclawicka". Pozostawil po sobie wiele utworów zwiazanych z powstaniem styczniowym.

William Huggins

William Huggins (1824-1910), astronom angielski. Zrewolucjonizowal swa dziedzine poprzez zastosowanie spektroskopii. Odkryl on, ze swiatlo emitowane przez ciala niebieskie ma takie samo widmo, jak swiatlo Ziemi. Byl jednym z pierwszych, który fotografowal obiekty astronomiczne.

Edward Dembowski

Edward Dembowski (1822-1846), dzialacz niepodleglosciowy. Aktywnie wspomógl administracje austriacka w czasie rabacji galicyjskiej. Czolowy zwolennik przeksztalcenia powstania w ruch ogólnonarodowy. Stanal na czele pokojowej procesji religijno-patriotycznej, jednak droge demonstrantom zastapilo wojsko austriackie, które ogniem karabinowym rozproszylo uczestników procesji. Dembowski zginal ostrzelany przez wojsko austriackie.

Franz Mehring

Franz Mehring (1846-1919), niemiecki historyk, filozof i publicysta. Byl aktywnym dzialaczem niemieckiego ruchu robotniczego, zwolennikiem idei marksistowskich z czasem stanal obok Karola Liebknechta i Rózy Luksemburg podczas organizacji zwiazku Spartakusa. Byl takze autorem rozpraw i prac o charakterze monograficznym, "Historii socjaldemokracji niemieckiej", "O materializmie historycznym", jak równiez szeregu opracowan o tematyce historyczno-wojskowej.

Smierc pieciu demonstrantów

W czasie masowych manifestacji o charakterze narodowym i religijnym w Warszawie, wladze carskie poslali przeciwko demonstrantom wojsko. 27 lutego 1861 roku zolnierze otworzyli ogien do pochodu, zabijajac pieciu demonstrantów. Tych "pieciu poleglych" stalo sie meczennikami sprawy narodowej, a ich grób na Cmentarzu Powazkowskim stal sie obiektem pielgrzymek patriotycznych.

Walerian Lukasinski

Major Walerian Lukasinski (1786-1868), dzialacz niepodleglosciowy. Zaliczany do bohaterów i meczenników polskiego ruchu niepodleglosciowego. Byl majorem piechoty sil zbrojnych Królestwa Polskiego, stal na czele Wolnomularstwa Narodowego i wspólorganizator Towarzystwa Patriotycznego. Aresztowany i wywieziony do twierdzy szlisselburskiej w Petersburgu, gdzie pozostal juz do konca zycia. Napisal równiez pamietnik bedacy wartosciowym zródlem historycznym do dziejów Królestwa Kongresowego.

Aleksander Borodin

Aleksander Borodin (1833-1887), kompozytor rosyjski. Komponowal jako dziewiecioletnie dziecko, a z zawodu byl chemikiem. W 1863 roku podjal jednak studia muzyczne i znalazl sie w czolowej grupie rosyjskich kompozytorów. Byl autorem kwartetów smyczkowych, symfonii, piesni i utworów fortepianowych. Najbardziej znane jego dzielo, epicka opera "Kniaz Igor" zostala dokonczona przez N. Rimskiego-Korsakowa i A. Glazunowa po jego smierci.

Ksawery Liske

Ksawery Liske (1838-1891), historyk. Zaangazowany w pomoc powstancom styczniowym, kilka miesiecy spedzil w pruskim wiezieniu. Osiadl we Lwowie i tam zostal profesorem na uniwersytecie a nastepnie rektorem. W 1886 roku zalozyl Polskie Towarzystwo Historyczne. Zalozyl takze "Kwartalnik Historyczny", którego byl redaktorem. Specjalizowal sie w badaniu czasu Jagiellonów, publikowal zródla dotyczace tego okresu.

John Steinbeck

John Steinbeck (1902-1968), pisarz amerykanski. Najbardziej znana jego powiescia jest "Grona gniewu", opisujace losy rodziny wedrownych robotników rolnych z Kalifornii. Inne dziela to, "Myszy i ludzie", "Na wschód od Edenu", "Tortilla Flat". W 1962 roku otrzymal Literacka Nagrode Nobla.

Irwin Shaw

Irwin Shaw (1913-1984), pisarz amerykanski. Specjalizujacy sie w propagowaniu idei antyfaszystowskich i antywojennych oraz problematyka psychologiczno-obyczajowa wspólczesnej Ameryki, która zaprezentowana w bestsellerze "Pogoda dla bogaczy", znanym z popularnego serialu telewizyjnego. Innymi jego bestsellerami sa powiesci "Mlode lwy", "Lucy Crown" oraz "Poszukiwania na ulicach miasta", napisal takze liczne nowele.

Iwan Pawlow

Iwan Pawlow (1849-1936), fizjolog rosyjski. Uwazany za twórce fizjologii czynnosci nerwowych, profesor Wojskowej Akademii Medycznej w Petersburgu. Wprowadzil pojecia odruchów warunkowych i bezwarunkowych. Analizowal takze procesy rzadzace uczeniem sie i zdobywaniem doswiadczen. Autor licznych prac m.in. "Wykladów o czynnosci mózgu".

Powolanie Instytutu Zachodniego w Poznaniu

W lutym 1945 roku w Poznaniu powolano Instytut Zachodni. Byla to organizacja naukowa zajmujaca sie badaniem przeszlosci stosunków polsko-niemieckich i obserwowaniem rozwoju sytuacji za Odra. Na czele stanal prof. Marian Wojciechowski. Obecnie jest to organizacja naukowa, która zajmuje sie badaniem wspólnych plaszczyzn dzialania i wspólpraca polsko-niemiecka.

Maria Kownacka

 
 
Maria Kownacka (1894-1982), pisarka. Debiutowala w "Plomyku", wspólorganizatorka teatru lalek Baj przy Robotniczym Towarzystwie Przyjaciól Dzieci w Warszawie. Zajmowala sie pisaniem tekstów dla teatrów lalkowych oraz opowiadan dla dzieci i mlodziezy. Najslynniejsza jej opowiesc to "Plastusiowy pamietnik", o ludziku ulepionym przez Tosie z plasteliny, który mieszkal w jej piórniku. Inne jej utwory to "Cztery mile za piec", "Kajtkowe przygody", "Rogas z doliny Roztoki" oraz "Szkola nad oblokami".