Kalendarium, 6 marca
  

6 marca


Kalendarium dnia 6 marca.


Michal Aniol

Michal Aniol (Michangelo Buonarroti) (1475-1564) wloski rzezbiarz, malarz, architekt i poeta epoki renesansu. Glówne prace rzezbiarskie Michala Aniola to "Pieta Watykanska", "Madonna z Brugii", "Dawid", "Mojzesz", nagrobki Giuliana i Lorenza Medyceuszów znajdujace sie w kosciele S. Lorenzo we Florencji. Najwieksze dziela malarskie Michala Aniola to przede wszystkim obraz "Swieta Rodzina" oraz freski w kaplicy Sykstynskiej, zwlaszcza "Sad Ostateczny". Jako architekt Michal Aniol jest przede wszystkim twórca kopuly bazyliki Swietego Piotra, a takze przedsionka biblioteki Laurenziana we Florencji i placu Kapitolinskiego. Jego twórczosc zapowiadala nastepna epoke barok.

Józef Strus

Józef Strus (1510-1568) humanista, tlumacz, nadworny lekarz Zygmunta Starego i Zygmunta Augusta, burmistrz Poznania. Józef Strus zaslynal przede wszystkim jako znawca ukladu krazenia. Jego traktat "O tetnie", wydany w Bazylei w 1555 roku zrewolucjonizowal wiedze na temat krwiobiegu i stal sie jednym z fundamentalnych dziel galezi medycyny zwanej dzis kardiologia.

Karol Kurpinski

Karol Kurpinski (1785-1857) kompozytor, dyrygent i pedagog. Napisal "Warszawianke", komponowal opery m. in. "Palac Lucypera", "Dwie chatki", "Zabobon, czyli Krakowiacy i Górale albo Nowe Krakowiaki", "Zamek na Czorsztynie", balety "Wesele krakowskie w Ojcowie", msze, kantaty, piesni solowe, utwory orkiestrowe i fortepianowe, polonezy, m.in. "Witaj, królu", byl autorem "Dziennika podrózy". Przez niektórych specjalistów uwazany jest za pierwszego polskiego symfonika.

Meksykanie zdobyli El Alamo w Teksasie

W Teksasie w forcie misyjnym Alamo rozegral sie krwawy epizod. Trzytysieczny oddzial meksykanski dowodzony przez generala Santa Anne oblegal fort od 24 lutego do 6 marca 1836 roku. Kiedy Meksykanom udalo sie dokonac wylomu w murach misji, wymordowali zaloge fortu, skladajaca sie niespelna z dwustu Amerykanów. Wkrótce po tej rzezi Teksanczykom udalo sie wziac do niewoli generala Santa Anne w bitwie nad rzeka San Jacinto. Proklamowano wtedy niepodlegla Republike Teksasu, uznana przez Stany Zjednoczone za panstwo "Lone-Star". Republika istniala prawie 10 lat, po czym zostala przyjeta do Unii jako jej 28 stan.

Pierwsza wersja ukladu okresowego pierwiastków

Dimitrij Mendelejew (1834-1907) chemik rosyjski, profesor uniwersytetu w Petersburgu i czlonek Petersburskiej Akademii Naukowej, odkryl prawo okresowosci pierwiastków chemicznych, wedlug którego wlasciwosci chemiczne i fizyczne pierwiastków powtarzaja sie okresowo wraz ze wzrostem ich liczb atomowych i zaleza od budowy atomu. 6 marca 1869 roku uczony opublikowal pierwsza wersje pracy, nazwana od jego nazwiska tablica Mendelejewa. Bylo to tabelaryczne zestawienie wszystkich znanych pierwiastków chemicznych podzielonych na kolumny i wiersze wedlug rosnacych liczb atomowych. Uzupelniona i zmodyfikowana tablica Mendelejewa to obecny uklad okresowy pierwiastków.

Gottlieb Daimler

Gottlieb Daimler (1834-1900) niemiecki konstruktor i przemyslowiec, zbudowal w 1883 r. przy wspólpracy Wilhelma Maybacha lekki, szybkobiezny benzynowy silnik spalinowy. W 1885 roku skonstruowal samochód i motocykl z takim silnikiem. W 1890 roku Daimler zalozyl przedsiebiorstwo Daimler-Motoren-Gesellschaft, z którego po fuzji z zakladami Benz & Cie powstaly zaklady Daimler-Benz A.G., a po ich polaczeniu z amerykanskim koncernem Chrysler Corporation w 1998 roku utworzono Daimler-Chrysler Corporation. Wczesniej, od 1902 roku wszystkie samochody Daimlera ukazywaly sie z marka Mercedesa.

Stanislaw Jerzy Lec

Stanislaw Jerzy Lec (1909-1966) poeta, satyryk, tlumacz. Glowne utwory autora to "Szpilki", "Mysli nieuczesane", "Mysli nieuczesane nowe", "Satyry patetyczne", "Spacer cynika", "List gonczy".

Powrót zbiorów rapperswilskich do Polski

W szwajcarskim miescie Rapperswil z inicjatywy Wladyslawa Platera i czesciowo z jego wlasnych srodków zostalo zalozone Muzeum Narodowe Polskie, które zgromadzilo bezcenne zbiory pamiatek patriotycznych z dzialalnoscia Wielkiej Emigracji. Po odzyskaniu przez Polske niepodleglosci rozpoczeto akcje stopniowego przywozenia tych zbiorów do kraju. W marcu 1928 r. przywieziono czesc eksponatów przeznaczonych dla zbiorów Biblioteki Narodowej. Niestety, jedenascie lat pózniej podczas oblezenia Warszawy pamiatki te ulegly zagladzie.

Ferdinand Foch

Ferdinand Foch (1851-1929) byl marszalkiem Francji, Wielkiej Brytanii i Polski. W czasie I wojny swiatowej przyczynil sie do zwyciestwa wojsk francuskich nad armia niemiecka w bitwie nad Marna. Od 1917 roku byl szefem francuskiego sztabu generalnego, a pod koniec wojny glównodowodzacym wojsk Ententy. W Polsce byl ogromnie popularny jako rzecznik naszych interesów na konferencji pokojowej w Paryzu w 1919 r. Pod koniec lat dwudziestych zaczal jednak sklaniac sie ku sojuszowi niemiecko-francuskiemu w zamian za ustepstwa terytorialne Polski wzgledem Rzeszy. Byl autorem ksiazki "Zasady sztuki wojennej".

I Kongres Zwiazku Polaków w Niemczech

Zwiazek Polaków w Niemczech byl glówna organizacja ludnosci polskiej w Niemczech zalozona w sierpniu 1922 roku w Berlinie. Glównym zadaniem zwiazku bylo zdobycie dla ludnosci polskiej pelnych praw mniejszosci narodowej i obrona jej interesów we wszystkich dziedzinach zycia spolecznego. Z chwila niemieckiej agresji na Polske we wrzesniu 1939 roku organizacja zostala rozwiazana, jej majatek skonfiskowano, a czesc dzialaczy uwieziono w obozach koncentracyjnych lub rozstrzelano. W 1945 roku Zwiazek Polaków w Niemczech wznowil dzialalnosc w zachodniej strefie okupacyjnej Niemiec.

Barbara Kwiatkowska-Lass

 
 
Barbara Kwiatkowska (1940-1995) polska aktorka filmowa. Najwieksza popularnosc w Polsce przyniosla jej rola w filmie "Ewa chce spac". Kwiatkowska zagrala tam tytulowa postac mlodej, naiwnej dziewczyny, która nie moze sobie znalezc miejsca w groteskowym miescie przestepców. Po slubie z synem znanego dyrygenta niemieckiego Karla Böhma wyjechala do RFN, gdzie grala w filmach francuskich i niemieckich. Za granica nie odniosla wiekszego sukcesu.