Kalendarium, 30 maja
  

30 maja


Kalendarium dnia 30 maja.


Wolter

Wolter (1694-1778), francuski pisarz, filozof i historyk. Wychowywal sie w kolegium jezuickim. Z powodu przesladowan opuscil Francje. Autor licznych rozpraw i klasycystycznych poematów, wierszy okolicznosciowych oraz tragedii: "Edyp", "Mahomet", "Henriada". Wazna pozycja w twórczosci autora to "Wizja Babuka" i "Prostaczek". Najslynniejsze jego dzielo to "Kandyd, czyli optymizm". Postac Woltera, jest jednym z najbardziej charakterystycznych symboli europejskiego oswiecenia.

Aleksander Newski

Aleksander Newski (ok. 1220-1263), wladca moskiewski, ruski, a takze ksiaze Nowogrodu Wielkiego, byl dziadem Iwana Kality. W 1240 r. pokonal Szwedów nad Newa stad jego przydomek. Newski czczony jest jako prawoslawny swiety, a w 1725 r. ustanowiono order jego imienia, odnowiony w 1942 r.

Na stosie w Rouen spalono Joanne d'Arc

Joanna d'Arc (1412-1431), bohatereka narodowa Francji. Podczas wojny stuletniej opanowana mistyczna wiara w poslannictwo uwolnienia Francji od Anglików, stanela na czele niewielkiej armii i doprowadzila do wyzwolenia obleganego Orleanu. Wkrótce jednak padla ofiara intryg politycznych, których wynikiem bylo wydanie jej Anglikom a nastepnie oskarzenie o czary i spalenie na stosie. W 1920 zostala ogloszona swieta.

Christopher Marlowe

Christopher Marlowe (1564-1593), poeta angielski. Znany byl z lekkiego pióra, ale równiez z burzliwego trybu zycia, co doprowadzilo do jego tragicznej smierci, zadanej mu sztyletem w gospodzie. Napisal m.in. dramaty "Tamerlan Wielki", "Edward II" i "Tragiczne dzieje doktora Fausta".

Peter Paul Rubens

 
 
Peter Paul Rubens (1577-1640), malarz flamandzki. W Antwerpii zalozyl wielka pracownie malarska, w której powstalo ponad 2 tysiace obrazów, zarówno jego autorstwa, jak i jego uczniów. Podejmowal tematyke religijna, zwlaszcza motywy Golgoty, Sadu Ostatecznego, a takze zycia Chrystusta i jego matki. Wykonywal tez reprezentacyjne portrety, króla Zygmunta III Wazy i królewicza Wladyslawa.

Pierwszy dziennik

W Stanach Zjednoczonych ukazala sie pierwsza gazeta codzienna "The Pennsylvania Evening Post".

Michail Bakunin

Michal Bakunin (1814-1876), rewolucjonista rosyjski. Uczestniczyl w licznych powstaniach i lokalnych rewolucjach, za co zostal zeslany na katorge, z której jednak udalo mu sie zbiec. Zwiazal sie tez z I Miedzynarodówka, ale po konflikcie z Marksem zalozyl Miedzynarodówke anarchistyczna. Napisal wiele dziel poswieconych tej ideologii, "Rewolucyjny katechizm" oraz "Panstwo i anarchia".

Benny Goodman

Benny Goodman (1909-1986), amerykanski klarnecista i saksofonista jazzowy. Nalezal do przedstawicieli swingu, ale znany byl takze jako wykonawca muzyki klasycznej, zwlaszcza utworów Mozarta. Wystepowal równiez w filmach. Autor autobiografii "Królestwo swingu".

Borys Pasternak

Borys Pasternak (1890-1960), pisarz rosyjski. Zaczynal jako twórca poezji futurystycznej. Zajmowal sie nowelistyka, pózniej zas, w pisaniu, zaslynal jako autor powiesci "Doktor Zywago", zekranizowanej przez Davida Leana. Za te powiesc przyznano mu literacka Nagrode Nobla, jednak wladze radzieckie zabronily mu ja odebrac, uznajac jego powiesc za antyradziecka.