Kalendarium, 18 lipca
  

18 lipca


Kalendarium dnia 18 lipca.


Roman Polanski

18 lipca 1933 roku urodzil sie Roman Polanski, rezyser, jeden z najslynniejszych Polaków na swiecie. Debiutowal w 1957 roku krótkometrazowa etiuda "Dwaj ludzie z szafa", a kilka lat pózniej "Nóz w wodzie". Po wyjezdzie z kraju rozpoczal najlepszy w swojej karierze okres hollywoodzki, okupiony jednak tragedia osobista i zakonczony skandalem. Jego filmy europejskie nadal sa jednak wydarzeniami, równiez za oceanem. W swojej twórczosci Polanski porusza sie w obrebie wielu gatunków filmowych "Chinatown", "Frantic", "Dziewiate wrota". Rezyser nie stroni tez od parodii i groteski "Nieustraszeni zabójcy wampirów", "Piraci". Jego najslynniejsze filmy, wielokrotnie nagradzane na festiwalach europejskich i nominowane do Oscara to "Wstret", "Dziecko Rosemary", "Lokator", "Gorzkie gody".

Wielki pozar Rzymu

W nocy z 18 na 19 lipca 64 n.e. doszlo do wielkiego pozaru Rzymu, spowodowanego prawdopodobnie przez cesarza Nerona, który - jak glosi tradycja - potrzebowal inspiracji do kolejnej piesni. Po pozarze cesarz rozpoczal pierwsze przesladowania chrzescijan, którzy zostali oskarzeni o zniszczenie miasta.

Caravaggio

Caravaggio (1573-1610), malarz wloski. Poczatkowo malowal sceny rodzajowe i mitologiczne, a nastepnie zaczal tworzyc niekonwencjonalne dziela religijne, w których dominowal realizm "Nawrócenie sw. Pawla", "Meczenstwo sw. Piotra", "Smierc Marii". Stosowal charakterystyczne ciemne tlo kontrastujace z jaskrawo oswietlonymi postaciami dzieki temu jego obrazy mialy dynamiczny, ekspresyjny charakter.

Ignacy Pradzynski

Ignacy Pradzynski (1792-1850), dowódca, inzynier wojskowy. Sluzyl w wojsku Ksiestwa Warszawskiego, potem byl inzynierem wojskowym, autorem projektu budowy Kanalu Augustowskiego. Byl tez wspólzalozycielem Towarzystwa Patriotycznego. Podczas wojny polsko-rosyjskiej zwyciezyl w bitwie pod Iganiami. Po klesce powstania w latach 1832-33 przebywal na zeslaniu. Byl autorem kilku opracowan teoretycznych, takich jak "O sztuce wojennej - kurs taktyki" czy "Czterej ostatni wodzowie polscy przed sadem historii". Napisal równiez "Pamietniki".

Bitwa pod Dubienka

Rezultat wojny w obronie Konstytucji 3 maja, byl przesadzony ze wzgledu na dysproporcje sil armii polskiej i rosyjskiej. Doszlo jednak do dwóch zwycieskich dla Polski bitew, pod Dubienka. Tadeusz Kosciuszko, stojacy na czele polskich oddzialów, umocnil dogodna pozycje oslaniajaca odwrót wojsk polskich i przez kilka godzin stawial skuteczny opór wojskom rosyjskim dowodzonym przez gen. Kachowskiego.

Benito Juarez

Benito Juarez (1806-1872), polityk i prawnik meksykanski. Stal na czele rewolucji liberalnej, po czym zostal ministrem sprawiedliwosci, spraw koscielnych i oswiecenia publicznego. Wprowadzil rozdzial Kosciola od panstwa, a takze ograniczyl koscielny stan posiadania. W latach 1861-1872 byl prezydentem Meksyku, a nastepnie zwyciesko walczyl przeciw ustanowionemu przez Francuzów cesarstwu. Rzadzil coraz bardziej w sposób dyktatorski.

Vidkun Quisling

Vidkun Quisling (1887-1945), polityk norweski. Byl oficerem, attaché wojskowym w Rosji, a potem ministrem wojny w Norwegii. Utworzyl nacjonalistyczna partie Jednosci Narodowej i stanal na jej czele. W latach 1942-1945 byl premierem marionetkowego rzadu. Po wojnie zostal postawiony przed sadem i stracony za zdrade narodu i ojczyzny.

Nelson Mandela

 
 
Nelson Mandela (1918-2013), z wyksztalcenia prawnik, murzynski przywódca polityczny. W 1944 roku Mandela wstapil do Afrykanskiego Kongresu Narodowego. Lata 1962-90 spedzil w wiezieniu, z którego wyszedl dzieki ówczesnemu prezydentowi RPA Friderikowi de Klerkowi. Stanal na czele AKN i zostal uznany za duchowego przywódce ruchu na rzecz likwidacji apartheidu w RPA droga pokojowa. Segregacja rasowa zostala urzedowo zniesiona, ale dopiero po roku 1994, czyli po pierwszych powszechnych wyborach, w których zwyciezyl Nelson Mandela, nastapil rzeczywisty zmierzch tej polityki. W 1993 roku Mandela i de Klerk otrzymali wspólnie Pokojowa Nagrode Nobla.

Tadeusz Lomnicki

Tadeusz Lomnicki (1927-1992), polski aktor. Wystepowal na scenach teatrów w Krakowie i Katowicach i Warszawie. Wystepowal w sztukach Bertolda Brechta, Aleksandra Fredry, Samuela Becketta i Tadeusza Rózewicza, gral tez w licznych filmach, takich jak "Baza ludzi umarlych", "Pierwszy dzien wolnosci", "Pokolenie" czy "Czlowiek z marmuru". Zapamietany zwlaszcza jako odtwórca roli Malego Rycerza w "Panu Wolodyjowskim" i "Potopie". Napisal tez wspomnienia "Spotkania teatralne".

Jacek Fedorowicz

18 lipca 1937 roku urodzil sie Jacek Fedorowicz, aktor i satyryk z wyksztalcenia malarz i grafik. W latach 1954-60 nalezal do kabaretu studenckiego Teatru Bim-Bom w Gdansku. Znany jest jako aktor komediowy "Nie ma rózy bez ognia", scenarzysta "Poszukiwany, poszukiwana", a takze satyryk radiowy "60 minut na godzine" i telewizyjny "Dziennik telewizyjny". Jest tez autorem licznych felietonów prasowych "Felietony i dialogi" oraz "Dzielka wybrane".