Kalendarium, 20 wrzesnia
  

20 wrzesnia


Kalendarium dnia 20 wrzesnia.


Andrzej Munk

Andrzej Munk (1921-1961), polski rezyser, scenarzysta i operator filmowy. Pracowal jako operator Polskiej Kroniki Filmowej i twórca filmów dokumentalnych, pózniej zaczal rezyserowac filmy fabularne. Jego najwazniejsze filmy, nagradzane na waznych festiwalach europejskich, to "Blekitny krzyz", "Czlowiek na torze", "Eroica" i "Zezowate szczescie". Ostatniego filmu pt. "Pasazerka" rezyser nie dokonczyl, zginal w wypadku samochodowym 20 wrzesnia 1961 roku.

Poczatek wyprawy Magellana

20 wrzesnia 1519 roku Ferdynand Magellan wyruszyl przez Ocean Atlantycki, do Wysp Korzennych w Archipelagu Malajskim. W wyprawie wzielo udzial piec karawel i 250 marynarzy, którzy wyplyneli z San Lúcar w Hiszpanii. Po doplynieciu do La Plata w Argentynie podróznicy dotarli w 1520 roku do ciesniny nazwanej pózniej imieniem Magellana. Nastepnie wyplyneli na ocean, który nazwali Oceanem Spokojnym, po czym dotarli do Filipin. Magellan zginal tam w starciu z krajowcami 27 kwietnia 1521 roku. Czlonkowie wyprawy Magellana jako pierwsi oplyneli glob, potwierdzajac ostatecznie teze o kulistosci Ziemi.

Bitwa pod Valmy

20 wrzesnia 1792 roku pod Valmy we Francji ochotnicza rewolucyjna armia francuska odniosla swe pierwsze zwyciestwo nad polaczonymi silami Austrii, Prus i ksiestw niemieckich. Odwrót sil austriacko-niemieckich otworzyl Francuzom droge do Belgii i czesci Nadrenii z Akwizgranem.

Jakub Grimm

Jakub Grimm (1785-1863), filolog niemiecki, autor basni dla dzieci. Jest uznawany za twórce niemieckiego jezykoznawstwa porównawczego. Opracowal gramatyke jezyka niemieckiego, a nastepnie z bratem zapoczatkowal edycje wielkiego slownika jezyka niemieckiego. Najwieksza popularnosc przyniosla obu braciom publikacja slynnego zbioru "Basni dla dzieci". Basnie te, przelozone na wiele jezyków, sa dzis znane na calym swiecie. Najpopularniejsze to "Królewna Sniezka", "Kopciuszek", "Spiaca królewna" i "Czerwony Kapturek".

Ogloszenie Rzymu stolica Wloch

9 wrzesnia 1870 roku Rzym stal sie stolica Wloch, zjednoczonych pod berlem Wiktora Emmanuela. Dazyl on do zjednoczenia kraju wraz z hrabia Camillo Benso di Cavourem i wloskim przywódca Giuseppem Garibaldim. Odebral Francuzom Królestwo Obojga Sycylii, stajac sie wladca calej Italii oprócz panstwa papieskiego i Wenecji. W 1870 roku zajal Rzym opuszczony przez Francuzów pokonanych w wojnie francusko-pruskiej i oglosil to starozytne miasto stolica zjednoczonego królestwa.

Bitwa nad Niemnem

20 wrzesnia 1920 roku doszlo do bitwy nad rzeka Niemen. Polacy, zamierzajac uniemozliwic koncentracje wycofujacych sie wojsk radzieckich, zaatakowali je w sile dwóch armii pod dowództwem generalów Rydza-Smiglego i Leonarda Skierskiego. Natarcie doprowadzilo do zdobycia Druskienik, Lidy, Wolkowyska i Grodna, a nastepnie do sforsowania Niemna. Bitwa przesadzila o zwyciestwie strony polskiej w calej wojnie i wywarla duzy wplyw na polsko-radzieckie rokowania pokojowe, zakonczone podpisaniem traktatu ryskiego.

Sophia Loren

 
 
20 wrzesnia 1934 roku urodzila sie Sophia Loren, wloska aktorka filmowa. Poczatkowo grala niewielkie role we wloskich komediach i filmach obyczajowych. Wkrótce zostala wylansowana przez swojego meza, producenta Carla Pontiego. Wystepowala we wloskich i amerykanskich dramatach psychologicznych, filmach obyczajowych, komediach oraz widowiskach historycznych, takich jak "Czarna orchidea", "Upadek Cesarstwa Rzymskiego", "Malzenstwo po wlosku", "Hrabina z Hong Kongu" czy "Sloneczniki". Otrzymala wiele nagród, m.in. Oscara za role w filmie "Matka i córka", a nastepnie specjalnego Oscara za caloksztalt twórczosci.

Jean Sibelius

Jean Sibelius (1865-1957), kompozytor finski. Znany byl jako dyrygent wykonan wlasnych dziel, które prezentowal w Europie i w Stanach Zjednoczonych. W swojej twórczosci nawiazywal do finskiej tradycji ludowej. Jego najslynniejsze dziela to siedem symfonii, poematy symfoniczne "Saga", "Labedz z Tounela", "Finlandia" i "Tapiola", a takze uwertury i suity "Karelia" oraz "Koncert skrzypcowy".