Kalendarium, 28 wrzesnia
  

28 wrzesnia


Kalendarium dnia 28 wrzesnia.


Émile Zola

Émile Zola (1840-1902), pisarz francuski. Rozglos zdobyl powiescia "Teresa Raquin". Ukazywal czesto swiat brzydki i odpychajacy. Opublikowal 20-tomowy cykl powiesciowy "Rougon-Macquartowie. Cykl skladal sie z wielu powiesci, takich jak "W matni", "Nana", "Germinal", "Ziemia" czy "Kleska", które przyniosly autorowi wielki rozglos. Napisal takze trylogie "Trzy miasta", pozostawil po sobie równiez dramaty i opowiadania.

Pompejusz Wielki

Pompejusz Wielki (106-48 p.n.e.), rzymski wódz. Walczyl po stronie tzw. optymatów przeciwko frakcji tzw. popularów. Pompejusz rozbil ich armie w Afryce i na Sycylii a po powrocie do Rzymu zostal uhonorowany przydomkiem Magnus. Oczyscil Morze Sródziemne z piratów, nastepnie stoczyl wojne z królem Pontu Mitrydatesem. Wskutek konfliktu z senatem Pompejusz zawarl tajne porozumienie z Juliuszem Cezarem i Krassusem, w którym trzej wodzowie podzielili miedzy siebie wplywy w panstwie. Po klesce, pod Farsalos, Pompejusz schronil sie w Egipcie, gdzie zostal zamordowany.

Inwazja Normanów na Anglie

28 wrzesnia 1066 roku ksiaze Normandii Wilhelm wyladowal ze swoim wojskiem w poblizu zamku Pevensey w Anglii. Inwazje spowodowaly odrzucone przez Anglie pretensje Wilhelma I do sukcesji tronu angielskiego po zmarlym królu Edwardzie Wyznawcy. Nowy wladca Harold II, zginal na polu bitwy pod Hastings. Wilhelm I wówczas zajal Londyn i koronowal sie na króla Anglii. Jego rzady znacznie umocnily monarchie angielska i oslabily wplywy moznowladców. Przeprowadzil reformy w Anglii, dokonal rozdzialu sadownictwa duchownego i swieckiego.

Caravaggio

Caravaggio (1573-1610), malarz wloski. Zaslynal z niespokojnego charakteru i malo chwalebnego trybu zycia. Malowal sceny rodzajowe, mitologiczne i niekonwencjonalne dziela religijne, w których dominowal realizm "Nawrócenie sw. Pawla", "Meczenstwo sw. Piotra", "Smierc Marii". Stosowal charakterystyczne ciemne tlo kontrastujace z jaskrawo oswietlonymi postaciami, dzieki temu jego obrazy mialy niezwykle dynamiczny, ekspresyjny charakter. Wywarl wielki wplyw na artystów zachodnioeuropejskich.

Zalozenie I Miedzynarodówki

28 wrzesnia 1864 roku w Londynie powolano Miedzynarodowe Stowarzyszenie Robotników. Zadaniem organizacji bylo rozwijanie wzajemnej pomocy robotników, organizowanie stowarzyszen wytwórców, a pózniej takze walka o zdobycie wladzy politycznej w drodze rewolucji i nacjonalizacja przedsiebiorstw. Jednym z postulatów I Miedzynarodówki byla odbudowa niepodleglej, demokratycznej Polski. Glównymi dzialaczami byli Marks, Bebel, Liebknecht i Wróblewski. Po upadku Komuny Paryskiej I Miedzynarodówka zostala zdelegalizowana, a nastepnie rozwiazana.

Louis Pasteur

Louis Pasteur (1822-1895), wynalazca szczepionki. Udowodnil, ze proces fermentacji, uwazany wczesniej za chemiczny, jest wywolywany przez drobnoustroje. Opracowal metode konserwacji zywnosci w drodze obróbki termicznej, zwanej od jego nazwiska pasteryzacja. W wyniku badan nad zwierzecymi chorobami zakaznymi uczony wykazal, ze mozna im zapobiegac poprzez uodpornienie organizmu metoda szczepien ochronnych oslabionymi zarazkami choroby. Opracowal szczepionki przeciw cholerze drobiu, waglikowi i rózycy swin, a w 1885 roku zastosowal pierwsza szczepionke przeciw wsciekliznie u czlowieka. Pogrzeb uczonego w katedrze Notre Dame byl wielka uroczystoscia panstwowa.

Marcello Mastroianni

Marcello Mastroianni (1924-1996), aktor wloski. Jedna z najpopularniejszych gwiazd europejskiego kina. Wspólpracowal z najwybitniejszymi rezyserami wloskim z Federikiem Fellinim w filmach "Slodkie zycie", "Osiem i pól", "Miasto kobiet", "Ginger i Fred", a takze z Luchinem Viscontim w filmach "Biale noce", "Obcy", Michelangelem Antonionim w filmach "Noc" i "Po tamtej stronie chmur oraz Vittoriem de Sica w filmie "Sloneczniki". Wystepowal tez w filmach francuskich, angielskich, niemieckich i rosyjskich.

Brigitte Bardot

 
 
28 wrzesnia 1934 roku urodzila sie Brigitte Bardot, francuska aktorka filmowa. Kariere zaczynala jako modelka francuskiego pisma "Elle", skad trafila do filmu. Grala w produkcjach amerykanskich i francuskich. Zaslynela odwaznymi rolami w filmach "I Bóg stworzyl kobiete", "Babette idzie na wojne", "Prawda", "Pogarda" i "Viva Maria". Prowadzi aktywna dzialalnosc na rzecz ochrony praw zwierzat.

Kapitulacja Warszawy

22 wrzesnia 1939 roku skapitulowal Lwów, zajety przez oddzialy Armii Czerwonej, a 28 wrzesnia Niemcy zdobyli Warszawe. Dzien pózniej poddal sie Modlin, a 2 pazdziernika Hel. Ostatnia bitwe w kampanii wrzesniowej stoczyla Samodzielna Grupa Operacyjna "Polesie" pod Kockiem w dniach 2-5 pazdziernika.

John Dos Passos

John Dos Passos (1896-1970), pisarz amerykanski. Swoje doswiadczenia z okresu I wojny swiatowej opisal w debiutanckiej powiesci "Jednoosobowe wtajemniczenie", a nastepnie w utworze "Trzej zolnierze z Ameryki". Swiatowy rozglos przyniosla mu powiesc "Manhattan Transfer", bedaca panorama zycia Nowego Jorku, rozwinal w niej nowatorska technike narracji symultanicznej, w która wplatal autentyczne materialy, teksty gazetowe, piosenki i wiadomosci radiowe. Technike te zastosowal równiez w swoich nastepnych powiesciach, w trylogiach "USA" i "District of Columbia", a takze w powiesciach "Midcentury" i "Wyspa Wielkanocna".