Kalendarium, 5 wrzesnia
  

5 wrzesnia


Kalendarium dnia 5 wrzesnia.


Freddie Mercury

Freddie Mercury (1946-1991), angielski piosenkarz. Pochodzil z Zanzibaru, a w 1963 roku przeprowadzi sie do Anglii. Swój pierwszy zespól zalozyl w 1969 roku, a dwa lata pózniej zostal czlonkiem grupy Queen. Wkrótce na szczyty list przebojów trafil jej singiel "Bohemian Rhapsody". Grupa wylansowala jeszcze wiele znanych na calym swiecie hitów, "We Will Rock You", "Radio Ga Ga", "We Are The Champions" i "Show Must Go On". W 1985 roku Freddie rozpoczal kariere solowa, wspólpracowal z sopranistka hiszpanska Montserrat Caballé przy nagrywaniu slynnego utworu "Barcelona", pózniejszego hymnu olimpiady w Barcelonie. Zmarl w listopadzie 1991 roku, dzien po tym, jak oswiadczyl publicznie, ze jest chory na AIDS.

Caspar David Friedrich

Caspar David Friedrich (1774-1840), malarz niemiecki. Z upodobaniem malowal morze "Morze lodowe", "Wschód ksiezyca na morzu", a takze ruiny i cmentarze, oddajac charakterystyczny nastrój refleksji nad smiercia i przemijaniem, "Krzyz w górach", "Pogrzeb mnicha". Obraz Friedricha pt. "Dwaj ludzie kontemplujacy ksiezyc" to jedno z najslynniejszych dziel malarskich niemieckiego romantyzmu.

Poczatek bitwy pod Borodino

5 wrzesnia 1812 roku na polach pod miejscowoscia Borodino (Rosja) doszlo do wielkiej bitwy miedzy wojskami cesarza Napoleona I a armia rosyjska dowodzona przez Michaila Kutuzowa. Po dwóch dniach walk armia rosyjska wycofala sie z pola walki, otwierajac przeciwnikowi droge do Moskwy. Bitwa pod Borodino stala sie waznym elementem rosyjskiej tradycji niepodleglosciowej, trafila na karty powiesci Lwa Tolstoja "Wojna i pokój", zostala tez przedstawiona na panoramie malarskiej i w poemacie Lermontowa.

Konstanty Ciolkowski

Konstanty Ciolkowski (1857-1935), wynalazca rosyjski. Zajmowal sie badaniami w dziedzinie aerodynamiki, zbudowal pierwszy w Rosji tunel aerodynamiczny i opracowal technike prowadzonych w nim pomiarów. W 1903 roku oglosil teorie lotu rakiety z uwzglednieniem zmiany jej masy na skutek zuzycia paliwa, co okreslil odrebnym wzorem fizycznym, tzw. wzorem Ciolkowskiego. Opracowal teorie ruchu rakiet wielostopniowych, zaproponowal tez zastosowanie w rakietach stabilizatorów zyroskopowych. W swoich pózniejszych pracach przewidzial wystrzelenie satelity i mozliwosc budowy stacji kosmicznych.

Zakonczenie wojny rosyjsko-japonskiej

W czasie wojny rosyjsko-japonskiej w latach 1904-1905 Rosja poniosla duze straty, poprosila wówczas o mediacje prezydenta USA Roosvelta. Wyczerpana finansowo Japonia zgodzila sie na traktat pokojowy, który podpisano w Portsmouth w USA 5 wrzesnia 1905 roku. W wyniku ugody Rosja zrezygnowala z pretensji terytorialnych do dzierzawionej od Chin bazy w Port Artur, zrzekla sie terytoriów w Mandzurii, a takze oddala polowe wyspy Sachalin we wladanie Japonii oraz uznala Koree za japonska strefe wplywów.

Otwarcie najdluzszego mostu w Europie

5 wrzesnia 1964 roku królowa Elzbieta II dokonala otwarcia najdluzszego mostu w Europie. Zbudowano go nad zatoka Firth of Forth nad Morzem Pólnocnym w Szkocji. Byla to wówczas najwieksza w Europie budowla wykonana z betonu.

Zamach na sportowców izraelskich na olimpiadzie w Monachium

5 wrzesnia 1972 roku, w czasie XX Igrzysk Olimpijskich w Monachium, palestynska organizacja terrorystyczna Czarny Wrzesien zaatakowala kwatery zajmowane przez sportowców izraelskich. Terrorysci zabili dwie osoby, a dziewiec uprowadzili jako zakladników. W czasie ataku oddzialów niemieckich antyterrorystów zginelo dziewieciu czlonków Czarnego Wrzesnia i wszyscy zakladnicy. Byla to najwieksza tragedia w dziejach nowozytnych olimpiad. Nastepnego dnia zawieszono igrzyska i ogloszono jeden dzien zaloby. Po czym olimpiade wznowiono.

Matka Teresa z Kalkuty

 
 
Matka Teresa z Kalkuty (1910-1997), misjonarka. Prowadzila dzialalnosc misyjna w Kalkucie. W 1946 roku zalozyla zgromadzenie misjonarek, zajmujace sie dzialalnoscia misyjna i charytatywna w krajach Trzeciego Swiata. Zajmowala sie glównie opieka nad opuszczonymi i osieroconymi dziecmi, tredowatymi i chorymi na AIDS. Otrzymala wiele wyróznien, m.in. Pokojowa Nagrode Nobla. Prowadzila wiele zapisków, które opublikowano w tomie "Prosta droga".