Kalendarium, 20 stycznia
  

20 stycznia


Kalendarium dnia 20 stycznia.


Audrey Hepburn

 
 
Audrey Hepburn (1929-1993), aktorka amerykanska. Najwieksze jej osiagniecie to film "Rzymskie wakacje", za który otrzymala Oskara, nastepnie role Nataszy Rostowej w "Wojnie i pokoju" i Elizy Doolittle w "My Fair Lady". Pod koniec zycia zajmowala sie dzialalnoscia charytatywna, dzialala w UNICEF.

Koronacja Wladyslawa Lokietka

Wladyslaw Lokietek (1260-1333), król Polski. 20 stycznia 1320 roku zostal koronowany na króla Polski. Byl to fakt ogromnie wazny w dziejach panstwa. Bowiem udalo sie trwale przezwyciezyc rozbicie dzielnicowe zapoczatkowane testamentem Krzywoustego w 1138 roku. Wladyslaw Lokietek byl pierwszym królem polskim pochowanym w katedrze wawelskiej.

Stanislaw Staszic

Ks. Stanislaw Staszic (1755-1826), uczony, pisarz dzialacz polityczny i doktor praw. Wszechstronnie wyksztalcony. Napisal "Uwagi nad zyciem Andrzeja Zamoyskiego" i "Przestrogi dla Polski". Czolowy dzialacz warszawskiego Towarzystwa Przyjaciól Nauk i wybitny specjalista w zakresie górnictwa. Dzis uwazany jest za ojca polskiej geologii.

Edward Raczynski

Edward Raczynski (1786-1845), polityk i mecenas kultury. W 1829 roku ofiarowal gmach a takze swój ksiegozbiór i utworzyl w Poznaniu biblioteke, bedaca pierwsza taka instytucja w zaborze pruskim. Znany takze jako fundator wodociagów poznanskich. Popelnil samobójstwo w swym domu na Wyspie Edwarda w Zaniemyslu. Byl on pradziadkiem ostatniego prezydenta Rzeczypospolitej na uchodzstwie, Edwarda Bernarda Raczynskiego.

Ludwik Solski

Ludwik Solski (1855-1954), aktor i rezyser. Zwiazany z teatrami Krakowa i Warszawy. Byl mistrzem charakterystycznych ról. Wielka slawe przyniosla mu rola Starego Wiarusa w "Warszawiance", w której nie wypowiada ani jednego slowa. Byl autorem pamietników, oraz anegdot, do dzis opowiadanych w srodowisku aktorskim.

Pierwsze uzycie promieni X w medycynie

W styczniu 1896 roku po raz pierwszy uzyto promieni X w celach klinicznych. Zastosowano je do zbadania i zlozenia zlamanej reki Eddiego McCarthy'ego w Dortmouth, a w Berlinie do zlokalizowania wbitego w palec odlamka szkla.

C.W. Ceram

C.W. Ceram (1915-1972), pisarz i dziennikarz niemiecki. Od 1953 roku mieszkajacy w Stanach Zjednoczonych. Autor prac z dziedziny archeologii. Najslynniejsza jego ksiazka to "Bogowie, groby i uczeni", opowiadajaca o poznawaniu swiata starozytnych cywilizacji.

Federico Fellini

Federico Fellini (1920-1993), rezyser wloski. Jego nasjslynniejsze filmy to "La Strada", "Amarcord", "Osiem i pól", "Noce Cabirii" i "Giulietta i duchy". Byl twórca dramatów, obrazów o tematyce filozoficznej i moralizatorskiej, przedstawiajacych realia zycia. Sawe przyniosly mu takze filmowe reportaze prezentujace migawki z zycia róznych cywilizacji, "Slodkie zycie" oraz "Rzym".

Proklamowanie panstwa tureckiego

W styczniu 1923 roku parlament w Ankarze proklamowal nowe panstwo, które nazwano Turcja. Wladze wykonawcza otrzymala rada pod przywództwem Mustafy Kemala Ataturka, przywódcy ruchu narodowego.

Ignacy Chrzanowski

Profesor Ignacy Chrzanowski (1866-1940), historyk literatury polskiej. Wspólzalozyciel Towarzystwa Naukowo Warszawskiego, redagowal "Prace Historycznoliterackie". Pisal artykuly i rozprawy, opublikowal "Kazania sejmowe" Piotra Skargi i poezje Mikolaja Sepa-Szarzynskiego. Szczególnie popularny byl napisany przez niego podrecznik "Historia literatury niepodleglej Polski". Prof. zmarl w hitlerowskim obozie koncentracyjnym w Oranienburgu.

V. Fuchs i E. Hilary zdobyli Biegun Poludniowy

W styczniu 1958 roku Vivian Fuchs i Edmund Hillary wspólnie kierujacy brytyjska ekspedycja pod nazwa "Wspólnota Transatlantycka", dotarli na Biegun Poludniowy.

Pierwsze wybory dla Palestynczyków w Izraelu

W styczniu 2006 roku odbyly sie pierwsze wybory dla Palestynczyków w Izraelu. Lider Organizacji Wyzwolenia Palestyny, Jasser Arafat, otrzymal 88.1% glosów i legitymacje na rzadzenie na Zachodnim Brzegu i w Gazie.